id | Begrip | Trefwoord: dialectopgave (plaats) | Omschrijving |
---|---|---|---|
32880 | snede van het blad van de zeis | het scherp: šɛ.rǝp (Eygelshoven), snede: šnī. (Eygelshoven) | De scherpe snijdende binnenzijde van het blad van de zeis. Zie afbeelding 5, nummer 4. Bedoeld is hier de algemene benaming voor de snijkant van de zeis. In sommige gebieden, met name in enkele dorpen tussen het waat-gebied (in het noorden van Belgisch Limburg) en het snede-gebied (in het zuiden ervan) wordt onderscheid gemaakt tussen de eigenlijke snede en het haarpad: de smalle rand die bij het haren op het zeisblad wordt geslagen en waarvan de snede het uiteinde vormt. Zie voor deze laatste het volgende lemma: ''haardpad''. Wanneer er meer dan één variant voor een plaats was opgegeven, is bij voorkeur het materiaal van de mondelinge enquêtes in gebracht.' [N 18, 68d; JG 1a, 1b, 2c; add. uit N 17, 100; monogr.] I-3 |
25192 | sneeuwbui | sneeuwbijs: snij bies (Eygelshoven) | sneeuwbui, sneeuwvlaag [sneeuwvlei] [N 22 (1963)] III-4-4 |
25191 | sneeuwx | sneeuw: sjnééj (Eygelshoven), snij (Eygelshoven) | sneeuw [RND] || sneeuw [schimmel] [N 22 (1963)] III-4-4 |
30940 | snijmes | snijmes: šnimɛts (Eygelshoven) | Lang mes met een recht blad en twee, vaak bolvormige, handvatten. Zie ook afb. 209. Het snijmes wordt gebruikt door diverse houtbewerkers zoals de timmerman, de stoeldraaier, de kuiper en de wagenmaker. De kuiper bewerkt er vooral de buitenkant van duigen mee, maar hij vormt er vaak ook de schuine buitenrand mee aan een vatbodem. Vgl. de woordtypen bodemmes en bodemsnijmes. De wagenmaker snijdt er spaken voor karwielen mee. Het eerste lid in het woordtype speekmes verwijst daarnaar. [N E, 13b; N E, 15; N E, 41; N G, 11a; N 33, 272; N 47, 12a; N 53, 76; A 32, 6; monogr.] II-12 |
17762 | snijtand | snijtand: sniəjtànk (Eygelshoven) | snijtand [DC 01 (1931)] III-1-1 |
17753 | snor | schnauz (du.): ∂šnauts (Eygelshoven) | snor (knevel) [DC 01 (1931)] III-1-1 |
34510 | snot | pups: pøpš (Eygelshoven) | Coryza avium contagiosa of snot is een verkoudheid, gepaard gaande met neusvloeiing. De kippen hebben zwarte natte neuzen, ze niezen en de ademhaling kan bemoeilijkt zijn. De ogen zijn vochtig; de leg is teruggelopen en de eetlust is verminderd. Snot als alleenstaande ziekte is niet zo ernstig, meestal gaat snot gepaard met andere ademhalingsziekten. [N 19, 64; monogr.] I-12 |
18026 | snotneus | kute-naas: (letterlijk). ing koetenaas (Eygelshoven), nelbek: (figuurlijk). wèlbèk (Eygelshoven), poet: (figuurlijk). poe:t (Eygelshoven), sneuzel: (figuurlijk). sjneuzel (Eygelshoven) | snotneus [snooterbel, sjoetsnaas] [N 06 (1960)] III-1-4 |
18025 | snottebel | koet: kōēt (Eygelshoven) | neus: snottebel [snotkeekel, snotkikkel, snotkiekje, snotneus, snottebrel] [N 10 (1961)] III-1-2 |
17590 | snuit | snuit: šnūt (Eygelshoven), snuits: šnytš (Eygelshoven) | [N 19, 25; N 76, 11; L 7, 8; JG 1a] I-12 |