e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Eys

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
een aanmerking maken afkeuren: afkuure (Eys), afkraken: ‧āfkrā.kə (Eys), een bokkem voeren: ‧eͅŋə ‧eͅŋə bø.kəm v‧ōrə (Eys) iemand een afkeurende opmerking geven [struffen] [N 85 (1981)] III-1-4
een aflaat verdienen aflaat verdienen: aflaot verdeene (Eys) Een aflaat verdienen/winnen/bekomen/halen/bidden [ne ablas verdeene?]. [N 96B (1989)] III-3-3
een april eerste april: dər iəsjtə aprēl (Eys) De dag waarop men lichtgelovige personen om een onzinnige boodschap stuurt (1 april). [N 88 (1982)] III-3-2
een askruisje halen assekruisje halen: `t esjekruuske hoale (Eys) Zich met as laten tekenen op Aswoensdag, een askruisje halen. [N 96C (1989)] III-3-3
een bevel opvolgen luisteren: loestere (Eys), lu.stərə (Eys), pareren (<lat.): WNT: pareeren (I), Uit lat. parêre, gehoorzamen, overgenomen in de rechtstaal en vandaar ook in ruimer gebruik. Van een bevel, eene opdracht enz. Het volvoeren, volbrengen, nakomen.  parere (Eys) een bevel opvolgen [pareren, luisteren, gehoorzamen] [N 85 (1981)] III-3-1
een borrel drinken een drupje drinken: e drupke drinke (Eys), zich een pitsen: zich een pitsen  ze.x ˂ē pe.tšə (Eys) jenever drinken; Hoe noemt U: Jenever drinken (proeven, likken) [N 80 (1980)] III-2-3
een brok steenkool een stuk kool: ǝ štø.k k˙ǫal (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Laura, Julia]) Een dikke brok steenkool. [N 95, 464; monogr.] II-5
een cadeau geven cadeau (fr.) geven: cadoo geven (Eys), schenken: schinke (Eys), šeͅ.ŋkə (Eys) Het gelukwensen en een geschenk aanbieden op verjaardag/naamfeest [bestèke]. [N 96C (1989)] || Kado geven [schenken, besteken]. [N 89 (1982)] III-3-2
een doorhouw maken een post houwen: ęŋǝ pǫ.s h˙ǫwǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), een post ophouwen: ęŋǝ p˙ǫs ˱o.phǫ.wǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), ophouw maken: o.ph˙ǫw mā.kǝ (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Een doorhouw maken. Met de woordtypen "ophouwen" (Q 113, Q 121, Q 121c) en "ophouw maken" (Q 202) duidt men de aanleg van een doorhouw naar een hoger gelegen galerij aan, terwijl "afhouwen" wordt gebruikt voor het maken van een doorhouw naar een lager gelegen gang. [N 95, 175; N 95, 172; N 95, 383; monogr.] II-5
een duif bovenaan de deelnemerslijst zetten bovenaan zetten: Opm. v.d. invuller: de beste duif.  boͅ.avənā. zeͅ.tə (Eys), eerste getekende: ierste getekende (Eys) een duif bovenaan die lijst zetten (om te suggereren dat ze de meeste kans maakt op een goede uitslag)? [N 93 (1983)] III-3-2