id | Begrip | Trefwoord: dialectopgave (plaats) | Omschrijving |
---|---|---|---|
30147 | sierlaag | sierlaag: sērlǭx (Eys) | Niet-uitspringende sierlaag van bakstenen met een andere kleur die in het metselwerk wordt verwerkt. [N 31, 30f] II-9 |
20569 | sigarenpijpje | pijproortje: pieproorke (Eys), sigarenpijpje: səgā.rəpi.pkə (Eys), spitsje: spitske (Eys) | sigaarhouder; Hoe noemt U: Pijpje waarin men een gedeeltelijk opgerookte sigaar steekt om hem helemaal op te kunnen roken (spit) [N 80 (1980)] III-2-3 |
17752 | sik | sik: sik (Eys) | sik (onder aan de kin of aan de onderlip?) [DC 01 (1931)] III-1-1 |
28694 | sikkel | zikkel: zīǝkǝl (Eys) | Werktuig in de vorm van een halve cirkel met een korte steel dat gebruikt wordt om gras en soms ook wel graan te maaien. In Noord Ned. Limburg is herhaaldelijk opgemerkt: "zelden in handen van boeren ... het is een typisch vrouwengereedschap" (L 270). [N 11, 88; N 18, 79; JG 1a, 1b, 2c; A 4, 28 en 28a; A 14, 7 en 11; A 23, 16.2; L 20, 28; L 42, 46; L 45, 11; Lu 1, 16.2; NE 2, 1; Wi 51; monogr.; add. uit N Q, 11c] I-5 |
27650 | silicose, stoflongen | stub: štø.p (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Maurits]), stublongen: štø.pl˙ǫŋǝ (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Eisden]) | Stoflongziekte. Bij mijnwerkers voorkomende beroepsziekte, bestaande in het afzetten van steenstof in de longen. [N 95, 962; N 95, 963; monogr.] II-5 |
27834 | simpel | bovensimpel: bǫ.avǝze.mpǝl (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]), kopsimpel: kǫ.p˲ze.mpǝl (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Zolder]), ondensimpel: o.ŋǝze.mpǝl (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Laura, Julia]), voetsimpel: v˙ōt˲ze.mpǝl (Eys [(Oranje-Nassau I / III / IV)] [Zolder]) | De ontkoolde ruimte onderlangs of bovenlangs de galerij die geheel of gedeeltelijk gevuld wordt met de stenen die bij het drijven van die galerij worden verkregen. Het front van een simpel varieert tussen tien en veertig meter in lengte en moet worden geventileerd met behulp van luchtkokers omdat er geen doortrekkende luchtstroom in aanwezig is. Volgens de invuller uit Q 15 werd een simpel in de mijn Maurits soms bovenlangs, maar meestal onderlangs met het drijven van de galerij meegenomen. [N 95, 454; N 95, 512; N 95, 513; monogr.; Vwo 98; Vwo 274; Vwo 280; Vwo 317; Vwo 318; Vwo 556; Vwo 704; Vwo 743] II-5 |
20791 | sinaasappel | appelsien: appelsiĕŋ (Eys) | sinaasappel [DC 48 (1973)] III-2-3 |
20031 | sinningia | gloxinia: gloksinia (Eys) | Sinningia (gloxinia). Kasplanten, ook wel als kamerplanten gehouden, met een knolvormige wortelstok in de grond en langwerpige bladeren (gloksinia, gloksien, klokbloem). [N 92 (1982)] III-2-1 |
23831 | sint-antoniusbroodbus | antoniusbroodbus: Antonius broedbus (Eys) | De Antonius-broodbus, de offerbus t.b.v. brood voor de armen. [N 96C (1989)] III-3-3 |
22447 | sint-bavo | bavomis: bavomes (Eys) | Het feest van St. Bavo (mis) op 1 oktober [Bavo, bamis, bavomis]. [N 88 (1982)] III-3-2 |