e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Eys

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
wrang ontsteking: ōntštē̜keŋ (Eys) Wrang is een besmettelijke uierontsteking van droogstaande weidedieren. De ziekte treedt op in de zomermaanden, meestal bij meer dieren tegelijk in een weide. Eén of meer uierkwartieren veretteren. Het zieke kwartier zwelt, voelt hard en warm aan en is zeer pijnlijk. Het uiervocht is dun en vloeibaar van een gele of grauwe kleur, meestal echter dik en bruinachtig. De oorzaak is de gewone etterbacterie. Niet altijd worden wrang en mastitis scherp van elkaar onderscheiden. [N 52, 6a; A 48A, 11a; monogr] I-11
wrat wrattel: vrattel (Eys) wrat [SGV (1914)] III-1-2
wreef wregel: vreegel (Eys), vrēgəl (Eys) wreef [SGV (1914)] || wreef - welk gedeelte van het lichaam wordt er mee bedoeld? [DC 01 (1931)] III-1-1
wrevelig (zijn) gauw bovenuit zijn: g‧oͅu̯ boͅ.avənū.t˃ zi.ə (Eys), monken: monke (Eys), zich vlot opregen (<du.): ze.x floͅ.t ˂o.pr‧ēgə (Eys) gemakkelijk te ontstemmen, een beetje knorrig [wrevelig, monkachtig] [N 85 (1981)] III-1-4
wrijven wrijven: vrī.və (Eys), wrieve (Eys) Wrijven: met de hand herhaaldelijk over iets strijken (wrijven, frotteren). [N 84 (1981)] III-1-2
wringen wringen: vreͅŋə (Eys), vringe (Eys) Wringen: met een draaiende beweging samendrukken (wringen, wreken, wroeten) (of: wroeken?). [N 84 (1981)] III-1-2
wroeten wroetelen: vr"tələ (Eys), vreutele (Eys, ... ), vrø̄tǝlǝ (Eys) Met de snuit in de grond wroeten, gezegd van het varken. Zie afbeelding 3. [JG 1a, 1b, 2c; L monogr.; Wi 56; S 45; monogr.] || wroeten [SGV (1914)] || Wroeten: al woelend en zoekend graven in de grond (modden, wroeten, woelen). [N 84 (1981)] I-12, III-1-2
wrokken wringen: (Bijv.: \\t? vr?@]t me.x).  vr‧eͅŋə (Eys), wrok (zn.): wrok (Eys), zich opvreten: ze.x ˂o.p˃vreͅ.atə (Eys) een bitter gevoel hebben wegens aangedaan leed of onrecht, ook tegen de veroorzaker daarvan [wrokken, wringen] [N 85 (1981)] III-3-1
wulps persoon vette, een -: zie ook WLD III, 2.2. lemmata "onkuis"en "geil, wellustig  vette (Eys) wellustig, vervuld van sterk zinnelijk genoegen [wulps, wuft, wups, vet] [N 85 (1981)] III-1-4
yucca (yucca flaccida haw.) yucca: jukka (Eys) Yucca (yucca filamentosa). Planten met prachtige, witte, klokvormige, hangende bloemen in grote pluimen. De stengel is gegroefd en heeft brede lintvormige bladeren met aan de randen lange vezels (adaamsnaald, jukka). [N 92 (1982)] III-2-1