| 32990 |
knoop van de korenhalm |
knook:
(mv knī.ǝk)
knū.ǝk (Q003p Genk)
|
De verdikking die zich op regelmatige afstanden in de stengel van de korenhalm bevindt. Ook de opgegeven meervoudsvormen van de woordtypen knoop en knook zijn in het lemma opgenomen; cf. hoop met meervouden in het lemma ''molshoop in het grasland'' (2.5) in aflevering I.3. Zie afbeelding 2, c. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 18425 |
knoopsgat |
knoopsgat:
knoopsgoat (Q003p Genk)
|
Knoopsgat [-gat, -koet, -luik] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 29087 |
knoopsgat inknippen, insnijden |
insnijden:
ensnęjǝ (Q003p Genk)
|
Het inknippen van het knoopsgat. Dit wordt eerst met krijt op het kledingstuk afgetekend en daarna ingeknipt of ingeslagen met een knoopsgatenschaar of een gaatjestang. [N 59, 138]
II-7
|
| 28923 |
knoopsgatenbeitel |
doorslag:
doorslag (Q003p Genk)
|
Instrument voor het uitponsen van knoopsgaten. Elk beiteltje heeft de grootte van een knoopsgat; men moet er dus verschillende hebben al naar gelang de grootte van de knoopsgaten (Papenhuyzen III, pag. 12). De informant van Q 83 merkt op dat veel kleermakers in plaats van de knoopsgatenbeitel vroeger de knoopsgatentang gebruikten. [N 59, 29a]
II-7
|
| 29002 |
knoopsgatensteek |
strop:
strop (Q003p Genk)
|
Steek voor het maken van knoopsgaten. Men steekt de naald in achter het paskoord of de pasdraad, welke achter de kant van het knoopsgat wordt gelegd en met de linkerhand vastgehouden, en alvorens de naald weer uit te halen slingert men de draad van links naar rechts om de naald heen. Wanneer de draad wordt aangehaald, ontstaat daardoor op de kant van het knoopsgat een nopje. Deze nopjes moeten elkaar aanvullen en regelmatig opvolgen (Gerritse, pag. 47). Er zijn verder diverse soorten knoopsgatensteken. Zie afb. 42. [N 59, 63; N 62, 16a]
II-7
|
| 28855 |
knopengaren |
ijzergaren:
ijzergaren (Q003p Genk),
tamboertje:
tamburkǝ (Q003p Genk)
|
Sterk linnen garen dat men gebruikt voor het maken van knoopsgaten en het aanhechten van knopen. De informant van Q 95 vermeldt dat men vroeger een dubbele draad door het oog van de naald deed, deze draad door de bijenwas trok en vervolgens over de handpalm draaide. Men noemde dat een pas. De antwoorden op deze vraag zijn in twee groepen verdeeld. De eerste groep bestaat uit woordtypen die het gebruik van het garen aangeven. De tweede groep woordtypen geeft informatie over de aard, de dikte of het merk van het materiaal. [N 59, 6d; N 62, 57]
II-7
|
| 30935 |
knopjes |
knoopjes:
knɛpkǝs (Q003p Genk)
|
De knopjes waarmee men bepaalde bottines kan dichtknopen. [N 60, 32]
II-10
|
| 18447 |
knopjes [wld ii.10, p. 28] |
knoopje:
knèpkes (Q003p Genk)
|
De knoopjes waarmee men bepaalde bottines kon dichtknopen? [N 60 (1973)]
III-1-3
|
| 34337 |
knorren |
grommelen:
grumǝlǝ (Q003p Genk),
knorren:
knǫrsǝ (Q003p Genk),
knǫrǝ (Q003p Genk)
|
Het natuurlijke geluid van een varken. [N 19, 23; Wi 56; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 19350 |
knorrepot |
grommelaar:
groməlɛ͂r (Q003p Genk),
grōͅmelər (Q003p Genk),
gròmmelaer (Q003p Genk),
grommelpot:
greaummelpot (Q003p Genk),
grōmelpoͅt (Q003p Genk),
wat enĕ gromelpoͅt (Q003p Genk),
knorpot:
knoͅrpoͅt (Q003p Genk),
kus-mijn-kloten:
wat enə kis mɛin klutən (Q003p Genk),
pratduivel:
wat enə pratdivəl (Q003p Genk)
|
brompot || Een lastig persoon, een knorpot (greef?). [ZND 35 (1941)] || Wat een knorrepot ! (Het echte dialectwoord opgeven). [ZND 28 (1938)]
III-1-4
|