| 18728 |
tandenborstel |
tandenborstel:
taanbossel (Q003p Genk)
|
Een tandenborstel [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 18732 |
tandenstoker |
tandenstoker:
taansteuker (Q003p Genk)
|
Een tandenstoker. Een puntig voorwerp waarmee men voedselresten verwijdert die tussen tanden zijn blijven zitten [tandenstoker, kloker, koter] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 18729 |
tandpasta |
tandenpoets:
taanpoets (Q003p Genk)
|
Tandpasta [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 18068 |
tandpijn |
tandpijn:
ta.ntpein (Q003p Genk),
tandpijn (Q003p Genk, ...
Q003p Genk),
tantpijn (Q003p Genk)
|
ik heb tandpijn [ZND 34 (1940)] || Kiespijn. Ik heb kiespijn. [Lk 05 (1955)]
III-1-2
|
| 31212 |
tandrad, tandwiel |
kamrad:
kamprǭt (Q003p Genk)
|
Wiel dat op de omtrek van tanden voorzien is; deze tanden grijpen weer in die van een ander tandrad of een tandstang. Tandraderen dienen om de draaiende beweging van een as op een andere as over te brengen. [N 33, 280a; monogr.; div.]
II-11
|
| 17622 |
tandvlees |
tandvlees:
ta.ntflē.s (Q003p Genk),
tanvles (Q003p Genk)
|
hoe noemt men het tandvlees ? [ZND 49 (1958)] || tandvlees [bibbletjes, bibbertjes] [N 10 (1961)]
III-1-1
|
| 25418 |
tang |
pince:
pęns (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Zwartberg, Eisden]),
tang:
tang (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Maurits])
|
[N 95, 758]
II-5
|
| 20357 |
tante |
tant:
tant (Q003p Genk, ...
Q003p Genk),
tantje:
dim.
tentsje (Q003p Genk)
|
tante || tante (moei) [ZND 11 (1925)]
III-2-2
|
| 32620 |
tap van de houten gierton |
tap:
tap (Q003p Genk)
|
De in dit lemma verenigde termen hebben wel alle betrekking op de regelbare uitlaat van de oude houten gierton. Sommige lijken vooral de opening aan te duiden, terwijl de meeste wijzen op het voorwerp en/of het mechaniek waarmee de ton van achteren geopend en gesloten werd. Dat kon een oude (bier)kraan met een doorboorde draaistop zijn, maar ook een stop, pin of prop, die soms met behulp van een hefboom, een wipconstructie of met een stuk touw of ijzerdraad uit de uitlaatopening getrokken werd. Termen die vooral de hefboom e.d. lijken te betreffen, zijn aan het einde van dit lemma bijeengezet. [JG 1a + 1b; N P, 6 add.; N 11A, 53e + f; monogr.]
I-1
|
| 32980 |
tarwe |
tarwe:
tɛ̄rǝf (Q003p Genk)
|
Triticum L. Sinds de invoering van betere bemestingmethodes groeit de tarwe ook in de Kempen. Het woordtype koren is als nevenvorm opgegeven in: K 316, 317, 318, 360, L 286, 292, 313, 360, 416, P 45, 119, 175, 192, Q 10, 39 en 97; evenwel alléén in de omzetting van de uitdrukkingen "rogge wordt hoger dan tarwe" of "de tarwe groeit welig" en het kan derhalve niet als een gangbare benaming van de plant worden beschouwd en is zodoende ook niet in het lemma opgenomen. Zie ook de toelichting bij het lemma ''graan, koren'' (1.2.1). Zie afbeelding 1, e.' [JG 1a, 1b; L A1, 82; L 7, 75; L 15, 24; L 28, 33; L 34, 55b; L 35, 61; L lijst graangewassen, 7; S 37; Wi 52; Gwn 9, 2; NE 1, 2; monogr.; add. uit N 15, 1a]
I-4
|