| 27253 |
timmerman |
schrijn(e)werker:
schrijn(e)werker (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Eisden]),
schrijnwerker:
šręjnwęrkǝr (Q003p Genk)
|
Ambachtsman die het timmeren als beroep uitoefent. Tot zijn werkzaamheden behoren het vervaardigen van dakconstructies en balklagen in huizen en het maken van trappen, kozijnen, ramen en deuren. Als aanduiding voor de vakman wordt zowel de benaming timmerman als schrijn(en)werker gebruikt. Schrijnwerker is meer verspreid in Belgisch Limburg, schrijnenwerker in het zuiden van Nederlands Limburg. Wanneer er een onderscheid tussen timmerman en schrijn(en)werker wordt gemaakt, dan duidt de eerste term eerder een vakman aan die timmerwerk in de bouw verricht. Dit is onder meer het geval in Ottersum (L 163), Posterholt (L 387), Geulle (Q 18) en Bilzen (Q 83). De schrijnwerker richt zich dan vooral op het maken van trappen, deuren en ramen. Het woordtype schrijner, dat in het zuidoostelijke deel van het gebied gebruikelijk is, is een algemene benaming voor de timmerman. De vakman die timmerwerk op de bouw verricht, wordt daar ɛbouwschrijnerɛ genoemd.' [N 55, 164a; N 55, 165; RND 6; L 34, 19a; L B1, 115; monogr.] || Vakman die op de mijn het timmervak verricht. [N 95, 148]
II-12, II-5
|
| 24255 |
tochtig |
rits:
rets (Q003p Genk),
ritsig:
retsex (Q003p Genk),
willig:
welex (Q003p Genk),
welǝx (Q003p Genk)
|
Geslachtsdrift vertonend, gezegd van de koe. [N 3A, 29; N C, 4a; JG 1a, 1b; Gwn V, 3; monogr.; add. uit N 3A, 21; N 3A, 9b] || Geslachtsdrift vertonend, gezegd van het vrouwelijk schaap. [N 19, 70a; N C, 4b; JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-11, I-12
|
| 21565 |
toegangsprijs |
inkomprijs:
de inkomprɛis is nən fraŋ (Q003p Genk)
|
De toegangsprijs is een frank. [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 33697 |
toegangsweg naar het erf |
vaart:
vǭǝrt (Q003p Genk)
|
Toegangsweg of oprijlaan naar het boerenerf. [N 5A, 75a; N 5, 110; N P, 2 add.; monogr.]
I-8
|
| 20141 |
toestel waarin men kinderen leert lopen |
loopkorf:
loopkèrf (Q003p Genk)
|
loopstoel waarin het kindje leerde lopen
III-2-2
|
| 28234 |
toevoergalerij |
pilier:
pilier (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Waterschei])
|
Galerij die in hoofdzaak wordt gebruikt voor de aanvoer van materiaal. De woordtypen "kopstrek" (Q 117a, 121c), "kopvoie" (K 361), "kopgalerij" (L 417), "kop" (Q 12) en "kopbouveau" (L 286) duiden erop dat de toevoergalerij zich aan het boveneinde van de pijler bevindt. Het woordtype "H.T." (L 265, Q 33) is een afkorting voor "houttoevoer". [N 95, 373; monogr.; N 95, 280 add.]
II-5
|
| 28022 |
toewijzen |
indeling van de stock:
indeling van de stock (Q003p Genk
[(Winterslag / Waterschei)]
[Julia])
|
Een aantal te delven meters steenkool aan iemand toewijzen. In de Nederlandse mijnen wees de schudgootmeester elke arbeider een "stuk" (d.w.z. een gedeelte van het pand) aan, dat hij moest ontkolen. [N 95, 482; monogr.]
II-5
|
| 19663 |
toilet |
huisje:
heͅi̯skə (Q003p Genk, ...
Q003p Genk)
|
w.c. || wc, toilet [N 05A (1964)]
III-2-1
|
| 17859 |
tollen |
ronddraaien:
rond draë (Q003p Genk)
|
Tollen: draaien als een tol (trijzelen, tollen, kokkerellen, (rond)draaien) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 33594 |
tomaat |
tomaat:
temat (Q003p Genk),
tomat (Q003p Genk),
təmatə (Q003p Genk),
-
temat (Q003p Genk)
|
[ZND 34 (1940)]tomaat || tomaten (pl) [Goossens 1b (1960)]
I-7
|