e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Genk

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
inkt inkt: das blawə inkt (Genk), da⁄s bloowen ènk (Genk) Blauwe inkt. [ZND 36 (1941)] III-3-1
inktpot inktflesje: inktpot onbekend  enkfleske (Genk), inktpot: eͅnkpot (Genk), ɛ̝ŋkpoͅt (Genk) inktpot [ZND 45 (1946)] III-3-1
inkuilen inkuilen: e.nkǫu̯lǝ (Genk), kuilen: kǫulǝ (Genk) De aardappelen worden met de slagkar van het veld naar de boerderij vervoerd en daar op een droge plaats voorlopig opgeslagen om uit te wasemen. Vroeger gebeurde dit in de kelder onder de bakoven (zie aflevering I.6 over de bedrijfsgebouwen van de boerderij). Tegen de winter worden de aardappelen ingekuild, dat wil zeggen in een aardappelkuil of -groeve gestort. De algemene benamingen voor deze handeling staan in dit lemma bijeen. Zie verder het lemma Aardappelkuil, -Groef. [N 12, 28; JG 1a, 1b; S 16; monogr.; add. uit N 12, 29; L 1, a-m; S 19] I-5
inleggen (in een voor) inleggen: ęnlęgǝ (Genk) Voor de fonetische documentatie van de typen poten en planten zie het lemma Poten; het verspreidingsgebied van zetten in dit lemma komt niet overeen met dat in het lemma Poten; het type is hier dan ook gedocumenteerd. [N 12, 11; JG 1a, 1b; monogr.] I-5
inschieten inschieten: ensxitǝ (Genk), inschieten (Genk), ęnsxitǝn (Genk), ɛnšītǝ (Genk), inschuiven: inschuiven (Genk), schieten: šētǝ (Genk) Het deegbrood in de oven plaatsen. Een bij het werkwoord opgegeven object "brood", "deeg" e.d. wordt niet gedocumenteerd evenmin de bepaling "in de oven". [N 29, 45a; L 40, 13b; N 29, 30b; monogr.; OB 2, 2d] II-1
inschot contrefortkant: contrefortkant (Genk) De plaats waar men met de voet in de schoen schiet. [N 60, 29; N 60, 192] II-10
inschot [wld ii.10, p. 24] contrefortkant (<fr.): contrefort-kant (Genk) De plaats waar men met de voet in de schoen schiet (inschot)? [N 60 (1973)] III-1-3
inspannen inspannen: ę.nspanǝ (Genk) Het opgetuigde paard voor een kar met berries spannen. Men plaatst het tussen de berries, waaraan de draagriem, de brede buikriem, en de strengen worden vastgemaakt. Voor andere voer- en landbouwwerktuigen wordt het paard niet in- maar aangespannen. De term inspannen werd echter ook enkele keren in de hier behandelde betekenis opgegeven. [JG 1b; N 8, 98a; RND 74] I-10
instorting (é)boulement: (é)boulement (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), bulǝmęnt (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]) Het plots inzakken van het dak van de mijngang of een instorting in een galerij of steengang. [N 95, 901; N 95, 929; N 95, 843; monogr.; Vwo 172; Vwo 398] II-5
intrekkende schacht, instromingsschacht ingaande schacht: ingaande schacht (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Domaniale]), put één: put één (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]) De schacht waarlangs de verse lucht het ondergrondse gedeelte van de mijn wordt binnengevoerd. De opgaven "beur één", "put één" en "schacht één" duiden het nummer aan van de schacht die op de desbetreffende mijn als instromingsschacht wordt gebruikt. Zo vermeldt de invuller uit L 417 dat men op de mijnen in Zwartberg en Waterschei de oneven nummers voor de intrekkende schachten gebruikt, terwijl men de uitstromingsschachten even nummers geeft. Zie ook de semantische toelichting bij het lemma Luchtstroom. De fonetische documentatie van het woord (schacht) vindt men in het lemma Schacht. [N 95, 205; monogr.] II-5