| 20384 |
trouwen |
trouwen:
trouwe (L164p Gennep),
trouwen (L164p Gennep),
trouwə (L164p Gennep),
trowwe (L164p Gennep),
ze trouwe vör de wèt (L164p Gennep)
|
door het huwelijk verenigd worden; trouwen [sjanken, sanksen, berinnen, trouwen] [N 87 (1981)] || huwelijk [SGV (1914)] || trouwen
III-2-2
|
| 18169 |
trui |
trui:
trui (L164p Gennep),
tröj (L164p Gennep)
|
trui || Zou die trui goed blijven in de was? [DC 40 (1965)]
III-1-3
|
| 18083 |
tuberculose |
t.b.c.:
t.b.c. (L164p Gennep),
tering:
térring (L164p Gennep)
|
Een besmettelijke ziekte die ontstaat doordat tuberkelbacteriën in het lichaam van het dier geraken. De besmetting kan op verschillde wijzen gebeuren: direct, doordat de smetstof met de ingeademde lucht of het opgenomen voedsel van lijders aan tuberculose belandt in het lichaam van gezonde stalgenoten; indirect, doordat de smetstof via zuivelfabrieken met de melk van het ene bedrijf op het andere terechtkomt. Het is een slepende ziekte. Zie ook het lemma ''tuberculose'' in wbd I.3, blz. 483.' [N 3A, 85a; N 52, 17a; A 48A, 30a] || Tuberculose: infectieziekte veroorzaakt door de tuberkelbacil die vrijwel alle organen kan aantasten, meestal echter de longen (tering, teer, loosziekte). [N 84 (1981)]
I-11, III-1-2
|
| 34289 |
tuieren |
tuieren:
tyrǝ (L164p Gennep),
tø̜i̯ǝrǝ (L164p Gennep)
|
Een koe of geit laten grazen aan een touw dat met een paal in de grond bevestigd is. Men doet dit om het af te grazen stuk grasland te beperken. [N 3A, 14h; N 14, 71; L 27, 5; A 17, 20; JG 1c, 2c; Vld.; monogr.]
I-11
|
| 34296 |
tuierhamer |
tuierhamer:
tȳrhāmǝr (L164p Gennep)
|
De zware, houten hamer waarmee men de tuierpaal in de grond drijft. [N 14, 73b en 74; N 3A, 14h; A 17, 20; monogr.; add. uit N 14, 71; S 15]
I-11
|
| 34293 |
tuierpaal |
tuierpaal:
tȳrpǭl (L164p Gennep)
|
De tuierpaal is een houten of ijzeren paal die men met de tuierhamer in de grond slaat en waaraan de koe of geit wordt vastgebonden. [N 14, 72 en 73a; N 3A, 14h; JG 1c, 2c; L 40, 21a; L B2, 286; A 17, 20; monogr. add. uit N 14, 71]
I-11
|
| 34291 |
tuierplaats |
tuier:
tȳr (L164p Gennep)
|
Cirkelvormig stuk weiland dat een getuierde koe of geit kan afgrazen. [N 14, 72; monogr.]
I-11
|
| 19772 |
tuin |
hof:
hof (L164p Gennep)
|
hof [SGV (1914)]
III-2-1
|
| 33506 |
tuinbonen |
dikke bonen:
dikke boon (L164p Gennep),
grote bonen:
groote boon (L164p Gennep),
WLD
grootə boon (L164p Gennep),
wasbonen:
wasboon (L164p Gennep),
wollebonen:
wulleboon (L164p Gennep)
|
Een tuinboon, een grote soort boon labboon, paardsboon, boerenteen, molleboon, mokboon, wul, zwartvoet, huisboon, moffelboon, duiveboon, flodderboon, moffel, moffeboon, knauwboon, willeboon, paardeboon, jodenboon, roomse boon). [N 82 (1981)] || gele boon || tuinboon
I-7
|
| 30191 |
tuinen |
oplappen:
oplapǝ (L164p Gennep)
|
Vlecht- en pleisterwerk herstellen of vernieuwen. Het lemma bevat algemene benamingen voor het herstelwerk aan vakwerk, maar ook termen die specifiek het repareren van het pleisterwerk ('bijplekken', 'bijklenen', 'plaasteren', etc.) of het aanbrengen van nieuw vlechtwerk ('hervitsen', 'opnieuw vitsen', etc.) aanduiden. Het woordtype 'tuinen' is ook in L 332, Q 28 en Q 98 bekend. Het wordt daar echter uitsluitend gebruikt voor het dichten van hagen of het afrasteren van weilanden. [N 4A, 53i]
II-9
|