| 32917 |
zwaden spreiden |
spreiden:
spręi̯e (Q018p Geulle)
|
Het uiteengooien van de versgemaaide regels gras. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: gezwaden of gras. [N 14, 97a; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 32875 |
zwadkeerder, beugel |
reep:
ręi̯.p (Q018p Geulle)
|
De doorgaans metalen beugel, vastgemaakt onderaan de steel van de zeis, die dient om het afgemaaide gras, dat door de rug en de hak van het blad en door de steel wordt meegenomen, te ondersteunen, zodat het links van de maaier in een gezwad komt te liggen. Bij het maaien van gras is een dergelijke beugel niet onontbeerlijk en vaak ook jong of overgenomen van ànder maaiwerk (graan, boekweit, evie). De beugel is meestal een gebogen stuk stevig ijzerdraad, soms ook wel een tak of een gebogen latje. Zie afbeelding 4, nummer A5 en B5. Grotere beugels, die derhalve doorgaans niet voor het maaien van gras, maar voor het maaien van graangewassen met name in de Belgische Kempen werden gebruikt, waren soms voorzien van een lap (vergelijk de opgave drapeau) of een stuk jute, of van haken of tanden; in het laatste geval werden ze wolf genoemd. Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat, tenminste oorspronkelijk, ook de kam-benamingen voor de zwadkeerder zijn ontstaan vanwege dergelijke tanden of haken aan de beugel. [N 18, 67f; JG 1a, 1b, 2c, A 14, 3; L 45, 3; monogr.]
I-3
|
| 20355 |
zwager |
zwager:
swōͅgər (Q018p Geulle),
zwōͅgər (Q018p Geulle)
|
zwager (schoonbroeder Bestaan er verschillende woorden voor den broeder van den man of de vrouw, en den man van de zuster? [DC 05 (1937)]
III-2-2
|
| 17557 |
zwak en mager persoon |
kreupel, een -:
kröppel (Q018p Geulle)
|
zwak, tenger iemand [N 37 (1971)]
III-1-1
|
| 17972 |
zwak, ongezond |
fijn:
fien (Q018p Geulle),
min weerstand:
min weersjtand (Q018p Geulle)
|
Zwak: niet sterk, met weinig weerstand (fijn, krank, week, zwak). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 17745 |
zwak, slap |
min:
min (Q018p Geulle),
zwak:
zjwaak (Q018p Geulle),
zwaak (Q018p Geulle)
|
zwak [DC 02 (1932)] || Zwak, slap: gering van lichaamsvermogen, niet sterk (zwak, min, slap). [N 84 (1981)]
III-1-1
|
| 24285 |
zwaluwstaart |
staart:
sjtart (Q018p Geulle)
|
de staart van zwaluwachtige vogels [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 32038 |
zwaluwstaartverbinding |
zwalberenstaart:
zwarbǝlǝnstart (Q018p Geulle)
|
In het algemeen een verbinding waarbij een soort pen, uitgesneden in de vorm van een zwaluwstaart aan het einde van het ene stuk hout, wordt gevoegd in een inkeping van dezelfde vorm aan het einde van het andere stuk. Zie ook afb. 133. [N 54, 55a; A 18, 39e; monogr.]
II-12
|
| 34036 |
zwartbonte koe |
zwartbont (bijvgl. nmw.):
zwartbǫnt (Q018p Geulle)
|
Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe'' (3.3.1). [N 3A, 126]
I-11
|
| 33481 |
zwarte bes |
zwarte wiemeren:
zwarte wiemeren (Q018p Geulle),
zwarte wimeren (Q018p Geulle),
mv: -e
zwarte wiemere (Q018p Geulle)
|
[DC 13 (1945)]
I-7
|