| 34255 |
draaiende karnton |
draaivat:
drēvāt (Q018p Geulle)
|
De karnton wordt met een zwengel of een wiel zelf rondgedraaid. Deze ton, waarin de boter door draaien wordt gemaakt, draait zelf mee. Zie voor de fonetische documentatie van (boter) en (botter) het lemma ''boter'' (12.14) in deze aflevering. [N 12, 51, 56 en 58; L 1a-m; L 27, 30 en 69; JG 1a, 1b, 1d, 2c; Ge 22, 10, 26, 29, 34 en 37; A 7, 19; S 17; monogr.]
I-11
|
| 33727 |
draaihek |
barrier:
brēr (Q018p Geulle)
|
Een hek dat op scharnieren of haken draait aan de ingang van een wei, gemaakt van prikkeldraad of houten latten. [N 14, 68a; N M, 5; A 25, 5d; L B 19, 6; monogr.]
I-8
|
| 30294 |
draaikant |
afhangkant:
āfhaŋkant (Q018p Geulle),
scharnierkant:
šarnērkant (Q018p Geulle)
|
De zijde van de deur waar de scharnieren zitten. [N 55, 34a]
II-9
|
| 24950 |
draaikolk |
kolk:
eine kolk (Q018p Geulle),
kolk (Q018p Geulle)
|
kolk, plaats in water waar een snel ronddraaiende stroom is die voorwerpen kan meeslepen en naar beneden trekken [willing, wieling, waal, wolf, draaipol] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 33445 |
draaipin van een zware deur of poort |
harre:
harǝ (Q018p Geulle)
|
Aan de onderkant (soms ook bovenkant) draait een zware deur of poort op een ijzeren pin die een deel van het gewicht opvangt en voorkomt dat de deur scheef komt te hangen. De benamingen voor deze zware draaipin hangen soms samen met die voor de scharnierpinnen aan de zijkant van de deuren; zie daarvoor de aflevering over de huizenbouw, deel II, afl. 9. Voor het type turen, vergelijk Rhein.Wb s.v. Turen. Achter in het lemma zijn enkele benamingen apart opgenomen voor de holte (vaak een steen) waar de pin in draait. [N 4A, 50; monogr.]
I-6
|
| 30312 |
draairaam |
draairaam:
driǝrām (Q018p Geulle)
|
Openslaand raam waarvan de scharnieren op de zijkant van het draaiend deel geplaatst worden zodat het om een verticale as draait. [N 55, 40a]
II-9
|
| 31771 |
draaizaag, keerzaag |
scherpzeeg:
šerp˲zē̜x (Q018p Geulle
[(spanzaag waarvan het blad gedraaid kan worden)]
)
|
Spanzaag die wordt gebruikt om langs kromme en gebogen lijnen te zagen. Het zaagblad is draaibaar in het raam bevestigd en aan één uiteinde voorzien van een handgreep. Het zaagblad is ongeveer 60 tot 70 cm lang en 5 tot 10 mm breed. Zie ook afb. 20. [N 53, 7; N 53, 8i-j; monogr.]
II-12
|
| 28544 |
dracht |
dracht:
drax (Q018p Geulle)
|
Periode of vlucht waarin de bijen honing en stuifmeel verzamelen. De periode bestrijkt voorjaar, zomer en najaar. Met dracht kan men ook duiden op het resultaat van de vlucht, nl. de honing. [N 63, 48; Ge 37, 84]
II-6
|
| 34160 |
drachtig |
vol:
vǫl (Q018p Geulle)
|
[N 3A, 33]
I-11
|
| 33523 |
draden of randen van peulvruchten |
ringen/randen:
rèng (Q018p Geulle)
|
[N Q (1966)]
I-7
|