e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Geysteren

Overzicht

Gevonden: 1782

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
benedenstuk van de boom vot: vǫt (Geysteren) Zie ook afb. 1a. [N 50, 7a; N 75, 86c; monogr.] II-12
bepaalde hoeveelheid gast (mensen): Enne gÅs(t) mÈnse: een klein aantal mensen.  gās(t) (Geysteren), schaar (hooi, koren): inz. hoeveelheid hooi, dat in een keer maaien van een weiland af komt.  schāōr (Geysteren) bepaalde hoeveelheid III-4-4
bergx bergen (mv.): bérgə (Geysteren) berg (bergen) [RND] III-4-4
berkenbezem berkenbezem: bēͅrkənbɛsəm (Geysteren), stekkenbezem: stɛkən bɛsəm (Geysteren) bezem van berketakjes || bezem van twijgjes gemaakt voor het vegen buiten, op het erf b.v. of in schuur of stal. Als twijgen werden berkentakjes gebruikt, soms ook andere. III-2-1
beschermstenen of -palen schamppalen: sxāmppǭl (Geysteren), schampstenen: sxampstiǝn (Geysteren) Beschermstenen van natuursteen of dikke houten beschermpalen (soms ook wel van ijzer) worden geplaatst schuin tegen zijkanten van poorten en tegen hoeken van muren of tegen brugleuningen om beschadigingen door voertuigen te voorkomen. Bij boerderijen komen ze vooral voor aan schuurpoorten en ingangspoorten (van de gesloten hoeve). Soms dienen de stenen of palen ook als steun voor de muur waartegen ze rusten. Meervoudige opgaven benoemen de beide beschermstenen of -palen aan weerskanten van een opening. Zie ook afbeelding 18.a bij het lemma "poort" (4.1.1). [N 4A, 43a; monogr.; add. uit N 4A, 42f] I-6
beschuit beschuit: bəsxyt (Geysteren) beschuit III-2-3
beschuitbol bestel: bəsteͅl (Geysteren) beschuitbol, niet doorgesneden, niet voor de tweede maal gebakken III-2-3
beschuitpap beschuitenpap: bəsxytəpap (Geysteren) pap van melk en beschuit III-2-3
besjes aan de aardappelplant krallen: kralǝ (Geysteren) De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b] I-5
besvrucht, algemeen beer: bèèr (Geysteren), kraal: kral (Geysteren) bes I-7