e-WLD begrippen 
e-WLD

 
 
Filteren... plaats=Grathem

Overzicht

Gevonden: 2847

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
(de kapsule) in de klok stoppen klokken: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  klokkə (Grathem) de ijzeren kapsule (met ring) in de klok stoppen? [N 93 (1983)] III-3-2
(het) lossen loslaten: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  los laotə (Grathem) het lossen zelf? [N 93 (1983)] III-3-2
(ijzeren) kapsule omhulsel: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  ómhölsəl (Grathem), potje: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  pötjə (Grathem) de ring in een ijzeren kapsule stoppen? [N 93 (1983)] || Hoe heet die kapsule? [N 93 (1983)] III-3-2
-> [wld iii 2.2] - wld iii, 2.2 !: doupdekentje (Grathem), douphumke (Grathem), doupmuts (Grathem), naovelbendje (Grathem), rouwmöts (Grathem), schietdook (Grathem), zeiverdook (Grathem), zeiverlepke (Grathem) dekentje waaronder de dopeling naar de kerk wordt gedragen [N 25 (1964)] || doek, witte ~ die men het kind als een schortje voor de borst speldt [speet, spit] [N 25 (1964)] || doopjurkje [deumhemke] [N 25 (1964)] || doopmutsje [N 25 (1964)] || luier [winjel, luur, kindsdoek, psidoek, huik] [N 25 (1964)] || muts met poffer, minder kostbaar of minder uitgedost dan de grote witte muts, die bij rouwgelegenheden wordt gedragen [rouwpoffer] [N 25 (1964)] || navelbandje [nagelbendje] [N 25 (1964)] || slabje, morsdoekje voor kinderen [slabbertje, slabberlepke, zeiverlepke, slepke, bavet(sje) [N 25 (1964)] III-1-3
<naam> fond: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  frond (Grathem), goede, een ~: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  gooje (Grathem), groot of klein: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  groot of klein (Grathem), merckx: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  Merckx (Grathem), slechte rui: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  slechte rui (Grathem), zwarte moordenaar: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  zwarte moordenaar (Grathem), {ja}: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook aantekening van de invuller, op de laatste pagina!  ja (Grathem, ... ) Elke duif heeft bij de duivesporter in de regel een naam. Indien U hiervoor benamingen kent, die: afgeleid zijn van het ringnummer, geef hiervan dan een/enkele voorbeeld(en)? [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)] || Elke duif heeft bij de duivesporter in de regel een naam. Kent U hiervoor benamingen die: afgeleid zijn van het ringnummer: ja of nee? [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)], [N 93 (1983)] III-3-2
[falie] falie: falie (Grathem) sluierdoek, zwarte ~ die over hoofd en schouders wordt gedragen, gewoonlijk in de rouwtijd [vaol, voeël, falje, falie, slöjer, linao] [N 23 (1964)] III-1-3
[kazavek?] kazavek: kort, nauwsluitend  kasjevik (Grathem) kasjevék, in de betekenis van vrouwenmantel; betekenis/uitspraak [N 23 (1964)] III-1-3
[lijfje] lijfje: betekenis: stupke  liefke (Grathem) lijfje, in de betekenis van soort kledingstuk; betekenis/uitspraak [N 25 (1964)] III-1-3
aambeeld aanbeeld: āmbēltj (Grathem), aanvilt: āmvęltj (Grathem), ānvęltj (Grathem) Een gietijzeren of stalen blok waarop de smid het smeedwerk uitvoert. Aan één of twee zijden van het aambeeld kan een hoorn zijn bevestigd, een puntig uitsteeksel waarop ijzer kan worden gebogen. De vlakke bovenzijde van het aambeeld, de baan, wordt gebruikt voor het smeedwerk. In de baan zijn soms één of meer gaten aangebracht waarin gereedschap zoals de schroodbeitel en de tas kunnen worden geplaatst. Vgl. ook afb. 15. De invuller uit Q 121 kende drie soorten aambeelden: 1. het aambeeld met twee ronde hoorns; 2. het aambeeld met één ronde en één vierkante hoorn; 3. het aambeeld met één hoorn en een stuikblok. Ook andere respondenten vermeldden deze drie aambeelden. Vgl. ook afb. 14. In L 382 kende men ook nog een aambeeld dat speciaal gebruikt werd bij het aanbrengen van de kap op vijlbladen. Het bovenvlak van dit aambeeld was van zacht roodkoper vervaardigd. Zie ook het lemma "vijlkap". [N 33, 40; N 33, 49; N 33, 50; S 1; R 14, 8b; L 1a-m; L 1u, 2; L 17, 9; L B1, 201; N 64, 32a-b; N 66, 13a-b; monogr.] II-11
aanaarden ophogen: ǫphø̄ǝgǝ (Grathem) Een dag of veertien na het poten wordt het opschietende onkruid van het aardappelveld weggehaald door er met een omgekeerde eg of een kettingeg overheen te gaan; tegelijkertijd wordt dan de grond rul gemaakt en dat bevordert de groei van de planten. Enige tijd later, wanneer de aardappelplantjes ongeveer 10 cm zijn opgeschoten, wordt er tussen de rijen geschoffeld om het onkruid te verwijderen; doorgaans met de schoffelmachine. Weer enige tijd later, vroeger rond 21 juni, wordt de grond rond de voet van de struikjes opgehoogd om de knolletjes die aan de oppervlakte groeien te beschermen. Deze knolletjes moeten goed onder de grond ziten; anders worden ze groen en zijn alleen nog als varkensvoer te gebruiken. Op sommige plaatsen echter werden die kleine groene knolletjes juist als pootgoed gebruikt. Dit ophogen wordt aanaarden genoemd en kan op verschillende manieren gebeuren, met de hak of met tenminste twee soorten aanaardploegen. In dit lemma staan de algemene termen voor het aanaarden bijeen. [N 12, 23; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L B2, 294; L 32, 4; Lu 5, 24b; monogr.; add. uit N 11A, 83; N 18, 42 en 43; A 44, 21] I-5