| 21118 |
bundel groenten |
handvol:
ha.fəl (Q079p Guigoven)
|
samengebonden groente [ZND 22 (1936)]
III-2-3
|
| 21303 |
buskruit |
poeder:
pu[i}ər (Q079p Guigoven),
pujər (Q079p Guigoven)
|
buskruit [ZND 17 (1935)], [ZND 22 (1936)]
III-3-1
|
| 33099 |
bussel geharkte aren |
kortbussel:
kǫ(d)bø̜i̯.sǝl (Q079p Guigoven)
|
De bussel aren die door het naharken of nascharren wordt bijeengebracht. Doorgaans wordt deze bussel gebonden met een band, maar in het noordelijke Truierlands wordt opgemerkt dat een dergelijke bussel los op de kar of in de stuik werd bijgestoken. Vergelijk ook de lemma''s ''bussel kort stro'' (6.1.29) en ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4). [N 15, 38d; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 33131 |
bussel kort stro |
kortbussel:
kǫdbø̜i̯.sǝl (Q079p Guigoven)
|
Wanneer men het stro bijeengebonden heeft, ligt het graan op de dorsvloer, nog vermengd met eindjes kort stro, lege aren en kaf. Men harkt dan eerst de korte eindjes stro bijeen, en stopt deze in een bussel. Hier staan de benamingen voor deze bussel stro met harksel erin bijeen. [N 14, 29 en 33; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 48, 34.3b; Lu 2, 34.3b; monogr.; add. uit N 14, 25 en 28]
I-4
|
| 33129 |
bussel uitgedorst stro |
bussel:
bøsǝl (Q079p Guigoven),
schoof:
šǫu̯.f (Q079p Guigoven)
|
Wanneer het graan uit de aren is geslagen, worden de lege halmen bijeengebonden, vroeger met twee banden. Sinds de komst van de dorsmachines worden de halmen doorgaans dubbel geplooid en met één band in het midden gebonden, of tot pakken geperst. De grondbetekenis van schans is "takkebos, mutserd"; die van het du. Bürde "datgene wat gedragen wordt". Zie ook de toelichting van het lemma ''garve, gebonden schoof'' (4.6.4).' [N 14, 26; JG 1a, 1b, 2c; L 17, 16; L 22, 33b; L 48, 34.3a; Lu 2, 34.3a; R [s], 65; S 5; Wi 16 en 17; monogr.; add. uit R 3, 70 en R 14, 19 en uit het materiaal van lemma 4.6.4 waarbij is aangetekend dat het om gedorste garven gaat]
I-4
|
| 20223 |
buurman |
gebuur:
gəbūr (Q079p Guigoven),
Xəbur (Q079p Guigoven)
|
buurman [ZND 17 (1935)], [ZND 22 (1936)]
III-3-1
|
| 20241 |
buurt |
gebuurte:
hiə wunt en də chəbyrtə (Q079p Guigoven)
|
Hij woont in de buurt [ZND 22 (1936)]
III-3-1
|
| 21305 |
buurten |
overgaan:
hiə gɛt øivər (Q079p Guigoven)
|
Hoe heet het gebruik in de winter s avonds bij de buren te gaan zitten praten? [ZND 22 (1936)]
III-3-1
|
| 21304 |
buurvrouw |
gebure:
Xəburə (Q079p Guigoven)
|
buurvrouw [ZND 22 (1936)]
III-3-1
|
| 33749 |
castreren |
boeten:
bøi̯tǝ (Q079p Guigoven),
bøu̯tǝ (Q079p Guigoven),
snijden:
snē̜ǝ (Q079p Guigoven)
|
Een mannelijk paard onvruchtbaar maken door de teelballen weg te snijden; men spreekt dan van een ruin. Vgl. het lemma ''ruin'' (2.1.3). [JG 1a, 1b; N 8, 60] || Het varken onvruchtbaar maken. Mannelijke varkens castreert men door ze de teelballen weg te nemen. [N 76, 44; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12, I-9
|