| 21842 |
(blijven) plakken |
(blijven) hangen:
blieve hange (Q203p Gulpen),
(blijven) plekken:
plekke (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen)
|
lang in een café blijven zitten of lang bij iemand op bezoek blijven [plakken] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 21402 |
(geen) waarde |
(geen) waarde:
weèëd (Q203p Gulpen)
|
waarde (dat heeft geen ~) [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 18809 |
(iets) bevinden |
keuren:
keure (Q203p Gulpen),
käöre (Q203p Gulpen)
|
vaststellen als resultaat van een waarneming of onderzoek [bevinden, keuren] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 22095 |
<naam> |
namensdag:
Namesdaag (Q203p Gulpen),
namesdaag viere (Q203p Gulpen),
namensdag vieren:
namesdaag viere (Q203p Gulpen)
|
Een naamfeest, naamdag [vernamsdaag, nametsdaag]. [N 96C (1989)] || Feest vieren op de dag gewijd aan de heilige wiens naam men draagt [besteken]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 18253 |
[falie] |
falie:
falje (Q203p Gulpen)
|
falie [SGV (1914)]
III-1-3
|
| 21293 |
aalmoes |
aalmoes:
aalmoos (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen),
almoos (Q203p Gulpen)
|
aalmoes [SGV (1914)] || de gift aan een arm persoon [aalmoes, arremoes, karitaat] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 24077 |
aalmoezenier |
aalmoezenier:
nne aalmozenier (Q203p Gulpen)
|
Een priester die belast is met de zielzorg van een bepaalde klasse of groep van mensen [aalmoezeneer]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 25248 |
aam, maat van 150 l. |
aam:
oam (Q203p Gulpen)
|
aam (maat) [SGV (1914)]
III-4-4
|
| 31252 |
aambeeld |
amboss:
ambǫs (Q203p Gulpen)
|
Een gietijzeren of stalen blok waarop de smid het smeedwerk uitvoert. Aan één of twee zijden van het aambeeld kan een hoorn zijn bevestigd, een puntig uitsteeksel waarop ijzer kan worden gebogen. De vlakke bovenzijde van het aambeeld, de baan, wordt gebruikt voor het smeedwerk. In de baan zijn soms één of meer gaten aangebracht waarin gereedschap zoals de schroodbeitel en de tas kunnen worden geplaatst. Vgl. ook afb. 15. De invuller uit Q 121 kende drie soorten aambeelden: 1. het aambeeld met twee ronde hoorns; 2. het aambeeld met één ronde en één vierkante hoorn; 3. het aambeeld met één hoorn en een stuikblok. Ook andere respondenten vermeldden deze drie aambeelden. Vgl. ook afb. 14. In L 382 kende men ook nog een aambeeld dat speciaal gebruikt werd bij het aanbrengen van de kap op vijlbladen. Het bovenvlak van dit aambeeld was van zacht roodkoper vervaardigd. Zie ook het lemma "vijlkap". [N 33, 40; N 33, 49; N 33, 50; S 1; R 14, 8b; L 1a-m; L 1u, 2; L 17, 9; L B1, 201; N 64, 32a-b; N 66, 13a-b; monogr.]
II-11
|
| 18097 |
aambeien |
aambeien:
aambeie (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen),
takken:
takke (Q203p Gulpen)
|
Aambeien: bes- of knobbelvormige zwellingen van de aders aan de anus of aan het onderste gedeelte van de endeldarm (speen, spenen, blikaar(d)s, aambeien, puisten, bikaards, vijgpuisten). [N 84 (1981)]
III-1-2
|