| 28377 |
stal |
stal:
šta.l (Q203p Gulpen)
|
Een ruimte in het algemeen, die onderdak biedt aan vee. De benamingen kunnen zowel het gebouw, als de ruimte daarbinnen betreffen. Meestal wordt kortheidshalve van "de stal" gesproken, als men het veeverblijf en met name de koestal bedoelt. [JG 1a en 1b; Wi 11; S 50; L A1, 4; RND 97; monogr.; add. uit N 5A, passim]
I-6
|
| 21135 |
stallen |
in de garage zetten:
in de garage zitten (Q203p Gulpen),
koorstoelen:
koersjteul (Q203p Gulpen),
stationeren (<fr.):
stationeren (Q203p Gulpen)
|
[voertuigen, rijwielen enz.] in een garage of bewaarplaats zetten [stallen, stationeren, garen] [N 90 (1982)] || De koorbanken aan de zijkanten van het priesterkoor [stallen, stalles, koorstallen, koorstoelen, kanunnikenbanken]. [N 96A (1989)]
III-3-1, III-3-3
|
| 33369 |
stalpalen |
stolbomen:
(enk)
štǫlbōm (Q203p Gulpen)
|
De vertikale houten palen (later vaak ijzeren stangen of buizen) waar de koeien aan vastgebonden worden. Tussen twee palen door kan een koe uit een krib eten. Van onderen staan de palen in een verbindingsbalk (zie het lemma "koedrempel, kribbeboom" (2.2.20), soms in de grond of in de rand van de krib. Van boven worden de stalpalen bijeen gehouden door de bovenste kribbeboom. In veel plaatsen komen geen stalpalen voor. De koeien zijn dan vastgebonden aan ringen in de krib of aan ringen in de koedrempel. Modernere stallen kennen dan vaak wel weer stalpalen. Opgaven die geen stalpaal betreffen maar een ring etc. zijn apart geplaatst en meestal slechts als woordtype vermeld. De vraag naar de stalpalen deed een aantal respondenten denken aan een box. Deze opgaven zijn achteraan geplaatst. Onder de in dit lemma opgenomen enkelvoudsvormen zijn er die ook gebezigd kunnen worden voor het hekwerk van stalpalen (als collectief), voor de bovenste kribbeboom of voor de koedrempel. Zie ook afbeelding 8 bij het lemma "voorstal" (2.2.5) en afbeelding10.B bij het lemma "koeienstand" (2.2.23). [N 5A, 38a; N 4, 60; A 10, 11; monogr.]
I-6
|
| 24739 |
stam uit een haag |
stok:
sjtok (Q203p Gulpen),
Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones
sjtok (Q203p Gulpen)
|
Een stam uit een haag (port). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 24579 |
stam van de boom |
stam:
sjtam (Q203p Gulpen),
Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones
d’r sjtam (Q203p Gulpen),
WLD
stam (Q203p Gulpen, ...
Q203p Gulpen)
|
Het deel van een boom van de wortels tot aan de takken (stam, bol). [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 24728 |
stam van de knotwilg |
stok:
schtok (Q203p Gulpen),
schtök (Q203p Gulpen),
sjtok (Q203p Gulpen),
stok (Q203p Gulpen),
Veldeke / eventueel aangevuld met systeem Jones
sjtok (Q203p Gulpen)
|
De stam van de knotwilg. [N 82 (1981)] || de ± 2 m. hoge stam van de knotwilg [DC 13 (1945)] || knotwilgstam [DC 13 (1945)]
III-4-3
|
| 30038 |
stampbeton |
stampbeton:
štamp˱[beton] (Q203p Gulpen)
|
Betonsoort die wordt verkregen door de aardvochtige betonspecie met houten of stalen stampers zo lang te bewerken totdat het water erin aan de oppervlakte komt. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '-(beton)' het lemma 'Beton'76521. [N 30, 47b; monogr.]
II-9
|
| 26871 |
stamper |
stamper:
štampǝr (Q203p Gulpen)
|
Blok, voorzien van één of twee handvatten, dat wordt gebruikt om zand- en kalkkluiten fijn te maken, beton aan te stampen en aarde vast te drukken. Een stamper kan van hout of ijzer vervaardigd zijn. Zie ook afb. 7. [N 30, 20; monogr.]
II-9
|
| 22730 |
standbeeld |
standbeeld:
sjtantbilt (Q203p Gulpen)
|
standbeeld [RND]
III-3-2
|
| 30590 |
standolie |
dikke lijnolie:
dikǝ līnǭǝlex (Q203p Gulpen)
|
Lijnolie die gedurende 8 à 10 uur tot 3000 C. werd verhit. De lijnolie wordt daardoor stroperig en lichtgeel of groen van kleur. [N 67, 13d]
II-9
|