20008 |
aster (aster sinensis) |
zonnetjes:
zonnekes (Q002p Hasselt),
zùnneke (Q002p Hasselt)
|
aster
III-2-1
|
22897 |
aswoensdag |
asgoensdag:
aschgeuusdaag (Q002p Hasselt),
asg"nstāg (Q002p Hasselt),
asgoŏnsdāāg (Q002p Hasselt),
asgönzda:ch (Q002p Hasselt),
asgünsdaag (Q002p Hasselt),
asxönzda:ch (Q002p Hasselt)
|
Aswoensdag. [ZND 01 (1922)], [ZND 19A (1936)]
III-3-3
|
19561 |
aszeef |
assenzij:
asəzɛ̄ (Q002p Hasselt),
kolenzeef:
kø̄ələzef (Q002p Hasselt),
koolzeef:
v.
køͅlzeͅf (Q002p Hasselt)
|
zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)]
III-2-1
|
33499 |
augurk |
cornichon (fr.):
korniesjóo͂ (Q002p Hasselt)
|
augurk
I-7
|
23401 |
aureool |
krans:
krans (Q002p Hasselt)
|
De gouden lichtkrans of -kring boven om het hoofd van een heiligenbeeld [aureool, nimbus?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
22370 |
autoped |
(stootdoor):
Schertsend; niet algemeen.
stōēëtdéu.r (Q002p Hasselt),
avanceerplank:
avveceerpla.nk (Q002p Hasselt),
trottinette (fr.):
`n trottienèt (Q002p Hasselt),
trottienet (Q002p Hasselt),
/
n trottienèt (Q002p Hasselt),
trontinet (Q002p Hasselt),
trontinette (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
trottienet (Q002p Hasselt),
Fr. trottinette. Afl. trottienètte: *trottinetten, met de autoped rijden.
trottie`nèt (Q002p Hasselt)
|
/ [SND (2006)] || ? [SND (2006)] || autoped [SND (2006)] || Autoped: *Avanceerplank. || Autoped: *Stootdoor. || Autoped: Fr. trottinette. || het speeltuig bestaande uit een plankje op twee kleine wielen met een stuurstang waarop men door afzetten met de voet rijdt [autoped, glijer, step, aveseerplankje] [N 112 (2006)] || Lievelingsspel 2. [SND (2006)] || step [SND (2006)]
III-3-2
|
31935 |
avegaar |
buiker:
bø̜̄.kǝr (Q002p Hasselt),
draaiboor:
drajbø̄ǝr (Q002p Hasselt),
dwarsboor:
dwars˱bø̄.r (Q002p Hasselt),
egger:
ɛgǝr (Q002p Hasselt)
|
Grote handboor met schroef- of lepelvormig uitlopend boorijzer dat met een dwarsstang wordt rondgedraaid en dient om zeer diepe en/of wijde gaten te boren. Zie ook afb. 79 en 80. De avegaar wordt door verschillende houtbewerkers gebruikt. De wagenmaker boort er onder meer de naven van karwielen mee uit, terwijl de klompenmaker de avegaar gebruikt om er aan de binnenkant van klompen hout mee weg te halen. Dit lemma bevat alleen algemene benamingen voor de avegaar (onder A), de schroefavegaar (onder B) en de lepelavegaar (onder C). Specifieke uitvoeringen van de avegaar zoals die bijvoorbeeld door de kuiper, de klompenmaker en de wagenmaker worden gebruikt, worden behandeld in de paragrafen over de terminologie van deze beroepen. Vgl. voor het woordtype never, dat werd opgegeven door respondenten uit Swalmen, Geulle en Valkenburg (L 331, Q 18, Q 101) ook het Limburgs Idioticon, pag. 176, s.v. never, ø̄Kruisboor. Geh. Kempenlandø̄ en voor het woordtype borendrouw uit Eupen (Q 284) RhWb (I), kol. 1437, s.v. Drau, ø̄das Gestell am Handbohrer, das den eingesetzten Bohrer dreht, Bohrwinde Drehbügelø̄. Met de lepelavegaar werken werd in Hasselt (Q 2) uitbuikeren (ø̜̄ǝt˱bø̜̄.kǝrǝ) genoemd. [N G, 32a; N 53, 167a-c; L 32, 35; A 32, 8; monogr.]
II-12
|
25073 |
averechts, achterstevoren |
averechts:
eeverechts (Q002p Hasselt),
everechs (Q002p Hasselt),
ēvəreͅx(t)s (Q002p Hasselt),
ēvəreͅxs (Q002p Hasselt),
helegans:
hīləgans (Q002p Hasselt)
|
achterstevoren, averechts || averechts [ZND 01 (1922)], [ZND 05 (1924)] || verkeerd, averechts (verhard, keeraats) [ZND B2 (1940sq)]
III-4-4
|
20582 |
avondmaal |
avondeten:
ovendiete (Q002p Hasselt),
avondskost:
o.vəskos (Q002p Hasselt),
navondskost:
no.vəskos (Q002p Hasselt),
noa.vedskos (Q002p Hasselt),
noa.veskos (Q002p Hasselt),
nōͅ.vəskoͅs (Q002p Hasselt),
nōͅ.vətskoͅs (Q002p Hasselt),
noͅskoͅs (Q002p Hasselt)
|
avondeten, avondkost || de laatste maaltijd van de dag, avondeten [ZND 02 (1923)] || namen en uren van de dagelijkse maaltijden: avondmaal [ZND 18G (1935)]
III-2-3
|
20546 |
azijn |
edik:
eek (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt,
Q002p Hasselt),
eik (Q002p Hasselt),
īək (Q002p Hasselt),
verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m
ĕĕk (Q002p Hasselt)
|
azijn [ZND 01u (1924)], [ZND B1 (1940sq)] || Azijn (kent u hier andere woorden voor). [ZND 42 (1943)]
III-2-3
|