| 25509 |
onderoven |
onderoven:
ǫndǝrøvǝ (Q002p Hasselt),
ǫndǝrø̄vǝ (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
rijskast:
rē̜skas (Q002p Hasselt)
|
De onderoven als plaats waar de narijs kan plaatsvinden: de informant van L 290 vermeldt dat dit vroeger zo gebeurde, terwijl de informant van L 383 zegt dat in de onderoven de narijs plaatsvindt bij koud weer. [N 29, 39a] || De onderoven waarin de bolrijs plaatsvindt. [N 29, 35b] || De ruimte beneden in de oven. Deze onder-oven heeft zowel in het bakhuis als in de bakkerij verschillende gebruiksmogelijkheden. De as wordt erin geborgen en eventueel wordt het hout erin gedroogd. Soms functioneert deze ruimte als rijsplaats voor het brood. Aardappelen kunnen erin bewaard worden evenals rapen, wortelen en bieten. Zelfs broedgrage hennen worden erin opgesloten (Weyns 68). De informant van Q 97 vermeldt nog de functie van "weegplaats voor fruit" voor deze onveroven, waarvan de informant uit L 269a zegt dat die zes vierkante meter groot is. Zie afb. 10. [N 29, 5a; N 29, 5b; monogr.]
II-1
|
| 18315 |
onderrok |
juponnetje (<fr.):
žüpōͅkə (Q002p Hasselt),
onderrok:
oͅndəroͅk (Q002p Hasselt)
|
onderrok (niet onderjurk) [sjort, onderschort, sjörket, zjuupke] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 33941 |
onderstangen |
gebitstangen:
gǝbē.tstaŋǝ (Q002p Hasselt)
|
De twee naar onder stekende ijzeren delen van een bit dat gebruikt wordt om meer druk op de bek van het paard te kunnen uitoefenen. [N 13, 48]
I-10
|
| 33438 |
onderste balken van de schelf |
leghouter:
lęxǭtǝr (Q002p Hasselt)
|
De onderste balken van een schelf zijn ruwe, onbewerkte balken of boomstammetjes die op de gebintbalken rusten en naast elkaar gelegd de onderste laag van de schelf vormen. Zij zijn meestal rond. Zie ook het lemma "balken van de zolder boven de dorsvloer" (3.2.5). Zjidden is oorspronkelijk aan het Franse ''gîtes'' , dat in het volgend lemma in de term ''contre-gîtes'' voorkomt, ontleend, met herinterpretatie van de ''t'' tot een ''d'' vanuit het enkelvoud. Zie ook afbeelding 16.a bij het lemma "hooizolder, koestalzolder, schelf" (3.4.1).' [N 4, 68; N 4A, 13a; monogr.]
I-6
|
| 33065 |
onderste band van de schoof |
onderste band:
ǫndǝrstǝ [band] (Q002p Hasselt)
|
Zie de toelichting bij het lemma ''garveband'' (4.6.9). Zie voor de fonetische documentatie van het woord(deel) band het lemma ''garveband'' (4.6.9). [N 15, 22a]
I-4
|
| 31712 |
onderste handvat |
sluif:
slǫu̯f (Q002p Hasselt)
|
Het onderste handvat van de steel van de zeis, dat in de rechterhand wordt gehouden. Doorgaans is dit het korte handvat van model A, zoals beschreven in de algemene toelichting van deze paragraaf en in de toelichting bij het lemma ''steel van de zeis''; daar zijn ook de gegevens opgenomen omtrent de localisatie van model B, waarvan het onderste handvat in de kromming van de steel zit of waar dit handvat lang en T-vormig is. Om de varianten van de substantiva onder één woordtype bijeen te houden en een vergelijking met de opgaven voor het bovenste handvat te vergemakkelijken, zijn de adjectiva (onderste, korte, kleine, enz.) als facultatief in het hoofdwoordtype opgenomen. Zie afbeelding 4, A2 en B2.' [N 18, 67c; N C, 3b2; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 21282 |
onderwijzer |
onderwijzer:
òndərwéézər (Q002p Hasselt)
|
onderwijzer; Hoe wordt hij tegenwoordig genoemd? [DC 48 (1973)]
III-3-1
|
| 21428 |
onderwijzeres |
schoolmeestes:
sx".lməstos (Q002p Hasselt)
|
Schoolmeesteres [ZND m]
III-3-1
|
| 33980 |
onderzadel |
onderzadel:
ǫndǝrzāl (Q002p Hasselt)
|
Een vilten lap of een kussen dat onder het zadel ligt. Zie ook lemma Paardedeken Onder Het Zadel. [N 13, 64a en 64b]
I-10
|
| 18947 |
ondeugend, stout |
ondeugend:
ondee.gend (Q002p Hasselt),
ondeugendig:
ondee.getig (Q002p Hasselt),
stout:
alleen in de bet. ondeugend (v. kinderen)
stoa.t (Q002p Hasselt)
|
ondeugend || stout
III-1-4
|