| 21474 |
rijkswachter |
gendarme (fr.):
iene jenderm (Q002p Hasselt),
inne chanderm (Q002p Hasselt),
ne djenderrem (Q002p Hasselt),
n⁄ genderm (Q002p Hasselt),
⁄n jenderrem (Q002p Hasselt)
|
Gendarm, rijkswachter. [ZND 35 (1941)]
III-3-1
|
| 20816 |
rijp |
rijp:
réép (Q002p Hasselt)
|
rijp [RND]
III-2-3
|
| 25187 |
rijp vormen, rijpen |
rijmen:
rēͅmə (Q002p Hasselt),
witvriezen:
weͅt vreͅjzə (Q002p Hasselt),
#NAME?
weͅtvreͅjzə (Q002p Hasselt)
|
rijm, bevroren dauw of nevel die zich afzet op de takken [waterrijm, roevros] [N 22 (1963)] || vriezen zodanig dat zich rijm op de bomen vormt [rouwvorsten, rijmen] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 25186 |
rijp, rijmx |
ijzel:
eͅzəl (Q002p Hasselt),
rijm:
də rēͅm (Q002p Hasselt),
(m.)
rēͅm (Q002p Hasselt)
|
rijm, bevroren dauw of nevel die zich afzet op de takken [waterrijm, roevros] [N 22 (1963)] || rijm, rijp [ZND B2 (1940sq)]
III-4-4
|
| 33509 |
rijshout, bonenstaak |
boonstaak:
būnstāk (Q002p Hasselt)
|
[ZND 23 (1937)]
I-7
|
| 20603 |
rijstebrij |
rijstpap:
rèè.spap (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
Syst. Frings
rēͅspap (Q002p Hasselt, ...
Q002p Hasselt),
rɛ̄spap (Q002p Hasselt)
|
rijstebrij || Rijstebrij (pötjesbulling?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 20737 |
rijstevlaai |
rijstvlaai:
Syst. Frings
rēͅs˃vlai̯ (Q002p Hasselt),
rēͅs˃vla͂i̯ (Q002p Hasselt),
rɛ̄š˃vla͂i̯ (Q002p Hasselt)
|
Vla bedekt met spijs van rijst [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 34643 |
rijtuig |
voiture:
fǝtȳr (Q002p Hasselt)
|
Personenvoertuig, waarbij niet de huifkar bedoeld wordt. Gezien het feit dat het hier om zaken gaat die reeds lang verdwenen zijn, is de verwarring rond de dialecttermen groot. Dit lemma is samengesteld uit de antwoorden op algemene vragen als "hoe noemt u een tweewielig rijtuig" die geen betrekking hebben op een specifieke soort. Ook de meer algemene antwoorden die in N 101 bij de vragen naar bepaalde soorten rijtuigen opgegeven werden, zijn hier verwerkt. De veel voorkomende opgaven "koets" en "sjees", de bekendste vier- en tweewielige rijtuigen, zijn in de betreffende lemmata opgenomen. [N 101, 1-14; N G 51; L 1 a-m; L 28, 24; L 36, 70; LA 288; S 18, 30; Wi 16; monogr]
I-13
|
| 33978 |
rijzadel |
rijzadel:
rē̜.zāl (Q002p Hasselt),
rē̜i̯.zāl (Q002p Hasselt)
|
Zadel dat gebruikt wordt bij het berijden van een paard. [JG 1a, 1b]
I-10
|
| 33084 |
rijzen, uit de aren vallen |
rijzelen:
rē̜zǝlǝ (Q002p Hasselt),
rijzen:
rē̜zǝ (Q002p Hasselt),
ręi̯zǝ(n) (Q002p Hasselt),
snieren:
snieren (Q002p Hasselt)
|
Het uit de aren vallen van de graankorrels, wanneer het graan goed droog is en op de wagen getast wordt. ''tasser op de wagen'' (5.1.5). In L 286 en 288 voegt men toe dat dergelijk koren rijskoren (riskōrǝ) wordt genoemd. De laatste drie uitdrukkingen betekenen zoveel als: "het koren is zo droog dat de korrels uit de aren vallen". Naar de fonetische verschijningsvorm zouden de uitdrukkingen (het is) rijs echter ook persoonsvormen van het werkwoord rijzen kunnen zijn.' [N 15, 53; JG 1a, 1b, 2c; L 32, 41; monogr.]
I-4
|