| 32278 |
drijver |
drijver:
drīvǝr (L328p Heel)
|
Een metalen of met metaal verstevigde houten pin waar de kuiper met de kuipershamer op slaat om de banden van een vat aan te drijven. De houten drijver is aan de bovenkant versterkt met een metalen ring, terwijl de onderkant in een metalen punt uitloopt. In de punt van de drijver is vaak een gleuf aangebracht waardoor de kuiper tijdens het vastslaan van de banden een beter houvast heeft. Zie ook afb. 215. De drijfpin werd in Eisden (Q 7) en Mechelen-aan-de-Maas (Q 9) met behulp van een nijptang vastgehouden. [N E, 26b; N E, 45d; monogr.]
II-12
|
| 20499 |
drinken |
de dorst verslaan:
vərsjlaon (L328p Heel),
drinken:
drinke (L328p Heel),
drinkə (L328p Heel)
|
drinken [DC 03 (1934)] || drinken; Hoe noemt U: De dorst doen ophouden (lessen, blussen, verslaan) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 33672 |
drinkkuil in de wei |
drinkgat:
dreŋkgāt (L328p Heel),
kuil:
kūl (L328p Heel)
|
Een kuil in het weiland met drinkwater voor het vee. De woordtypen drinkput en put duiden op een put gemaakt van cementen ringen. [N 14, 70; A 21, 1h; monogr.]
I-8
|
| 20564 |
droesem |
dras:
dras (L328p Heel)
|
droesem [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 34350 |
droge tepel |
doof (bijvgl. nmw.):
dau̯f (L328p Heel),
dove tepel:
dove tepel (L328p Heel),
verschrompelen (ww.):
vǝršrompǝlt (L328p Heel)
|
Tepel waaruit geen melk komt. Deze veroorzaakt een storing in de melkafscheiding na het werpen, waarbij een of meer uiersegmenten hard kunnen worden (WBD I.6, blz. 856). [N 76, 56a; N 76, 56b]
I-12
|
| 30580 |
droge verfstoffen |
beenzwart:
bęjnžwart (L328p Heel),
bremer groen:
brēmǝr grø̄n (L328p Heel),
bruine oker:
brūnǝ uǝkǝr (L328p Heel),
chromaatgeel:
kromāt˲gē̜l (L328p Heel),
dodekop:
dūǝjǝkǫp (L328p Heel),
engels rood:
eŋǝls rūǝt (L328p Heel),
gebrande lak:
gǝbrandjǝ lak (L328p Heel, ...
L328p Heel),
grafiet:
gravit (L328p Heel),
kalkgroen:
kalǝk˲grø̄n (L328p Heel),
kasselse aarde:
kasǝlsǝ ē̜rt (L328p Heel),
kobaltblauw:
kobalt˱blǫw (L328p Heel),
kobaltgroen:
kobalt˲grø̄n (L328p Heel),
koningsblauw:
kø̜̄neŋs˱blǫw (L328p Heel),
kraplak:
kraplak (L328p Heel),
lampenzwart:
lampǝžwart (L328p Heel),
litofoonwit:
litofōnwet (L328p Heel),
mineraalblauw:
minǝrālblǫw (L328p Heel),
oker:
uǝkǝr (L328p Heel),
ongebrande lak:
ongǝbrandjǝ lak (L328p Heel, ...
L328p Heel),
rijtuigenzwart:
rījtȳgǝžwart (L328p Heel),
signaalrood:
senjālrūǝt (L328p Heel),
zinkgeel:
zeŋk˲gē̜l (L328p Heel),
zinkgroen:
zeŋk˲grø̄n (L328p Heel),
zwartsel:
žwęrtsǝl (L328p Heel),
zwavelzinkwit:
zwāvǝlzeŋkwet (L328p Heel)
|
De poedervormige, kleurgevende bestanddelen van een verf. In dit lemma zijn de benamingen voor een aantal droge verfstoffen waarmee men vroeger zelf verf maakte, bijeengeplaatst. Rubriek A bevat algemene benamingen voor droge verfstoffen, terwijl onder B tot en met H de termen voor respectievelijk witte, gele, rode, blauwe, groene, bruine en zwarte verfstoffen zijn opgenomen. Droge verfstoffen werden in L 330 bewaard in 'laden' ('lājǝ'), 'trommels' ('trǫmǝls'), 'bussen' ('bø̜sǝ') en 'doosjes' ('dø̄skǝs'), in K 353 in 'vaatjes' ('v'tjǝs'), in Q 113 in 'blikken bussen' ('blekǝ bøs'), in L 328 in 'blikken bussen' ('blekǝ bø̜s'), in Q 121 in een 'blikken doos' ('blē̜xǝ duǝs'), in L 163 in 'tonnen' ('tonǝ'), in L 267 in 'tonnetjes' ('tø̜nkǝs') en 'houten kistjes' ('hǫwtǝ kesjǝs'), in Q 71 in 'houten bakjes' ('hōtǝn b'kskǝs'), in Q 203 in 'houten tonnetjes' ('hǭtǝ tønǝkǝs'), in Q 113 in 'houten tonnen' ('hōtǝ tǫnǝ'), in P 219 in een 'verfton' ('v'rǝftǫn'), en in L 414 in een 'papieren buil' ('papīrǝ bø̜jl'). [N 67, 1a; N 67, 1b; N 67, 2; N 67, 5-9; monogr.]
II-9
|
| 20507 |
dronkaard |
zatlap:
záátlàp (L328p Heel)
|
dronkaard; Hoe noemt U: Iemand die voortdurend dronken is (dronkaard, zatlapper, zwanzer, boemelaar, alcoholist) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20622 |
dronken zijn |
een fijne stevel in hebben:
ein fiene sjtevel in hubbe (L328p Heel),
ze draaien zien:
hae zuut ze drejje (L328p Heel)
|
dronken [N 10 (1961)]
III-2-3
|
| 25232 |
droog blijven |
droog blijven:
druuwəg blīēvə (L328p Heel)
|
droog blijven, gezegd van het weer [overblijven] [N 81 (1980)]
III-4-4
|