| 18169 |
trui |
stoep:
schtūp (Q113p Heerlen),
Zie ook triek.
sjtüp (Q113p Heerlen),
triek:
triek (Q113p Heerlen)
|
trui || trui [maljo, sjtump, tricot] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 18083 |
tuberculose |
tering:
tering (Q113p Heerlen),
têêring (Q113p Heerlen)
|
Een besmettelijke ziekte die ontstaat doordat tuberkelbacteriën in het lichaam van het dier geraken. De besmetting kan op verschillde wijzen gebeuren: direct, doordat de smetstof met de ingeademde lucht of het opgenomen voedsel van lijders aan tuberculose belandt in het lichaam van gezonde stalgenoten; indirect, doordat de smetstof via zuivelfabrieken met de melk van het ene bedrijf op het andere terechtkomt. Het is een slepende ziekte. Zie ook het lemma ''tuberculose'' in wbd I.3, blz. 483.' [N 3A, 85a; N 52, 17a; A 48A, 30a] || Tuberculose: infectieziekte veroorzaakt door de tuberkelbacil die vrijwel alle organen kan aantasten, meestal echter de longen (tering, teer, loosziekte). [N 84 (1981)]
I-11, III-1-2
|
| 34289 |
tuieren |
afspannen:
āfšpanǝ (Q113p Heerlen),
spannen:
španǝ (Q113p Heerlen),
tuieren:
tȳrǝ (Q113p Heerlen)
|
Een koe of geit laten grazen aan een touw dat met een paal in de grond bevestigd is. Men doet dit om het af te grazen stuk grasland te beperken. [N 3A, 14h; N 14, 71; L 27, 5; A 17, 20; JG 1c, 2c; Vld.; monogr.]
I-11
|
| 34296 |
tuierhamer |
klophamer:
klophamer (Q113p Heerlen),
tuierhamer:
tȳrhāmǝr (Q113p Heerlen)
|
De zware, houten hamer waarmee men de tuierpaal in de grond drijft. [N 14, 73b en 74; N 3A, 14h; A 17, 20; monogr.; add. uit N 14, 71; S 15]
I-11
|
| 34293 |
tuierpaal |
tuierpaal:
tȳrpǭl (Q113p Heerlen)
|
De tuierpaal is een houten of ijzeren paal die men met de tuierhamer in de grond slaat en waaraan de koe of geit wordt vastgebonden. [N 14, 72 en 73a; N 3A, 14h; JG 1c, 2c; L 40, 21a; L B2, 286; A 17, 20; monogr. add. uit N 14, 71]
I-11
|
| 34291 |
tuierplaats |
tuier:
tȳr (Q113p Heerlen)
|
Cirkelvormig stuk weiland dat een getuierde koe of geit kan afgrazen. [N 14, 72; monogr.]
I-11
|
| 31148 |
tuigleer, zadelleer |
vel:
vɛl (Q113p Heerlen)
|
Het leer zoals de zadelmaker dat van de looier betrekt. Het is bestemd voor zadel, haam en riemen van paarden. Het woordtype bloot duidt op huid of vel waarvan de haren verwijderd zijn. [N 36, 1; Li 1963, 45]
II-10
|
| 19772 |
tuin |
gaard:
(Tuin, gaa(r)d).
gaad (Q113p Heerlen),
gaard (Q113p Heerlen),
Verklw. geëdje
gaad (Q113p Heerlen),
hof:
(Tuin, gaa(r)d).
hof (Q113p Heerlen)
|
hof [SGV (1914)] || tuin
III-2-1
|
| 33506 |
tuinbonen |
wollebonen:
WBD/WLD
wölləbôen (Q113p Heerlen)
|
Een tuinboon, een grote soort boon labboon, paardsboon, boerenteen, molleboon, mokboon, wul, zwartvoet, huisboon, moffelboon, duiveboon, flodderboon, moffel, moffeboon, knauwboon, willeboon, paardeboon, jodenboon, roomse boon). [N 82 (1981)]
I-7
|
| 19738 |
tuingeranium |
geranium:
WBD/WLD
gráánəjum (Q113p Heerlen)
|
Tuingeranium (pelargonium zonale). Bladeren met enige ondiepe insnijdingen (gelobd) en gekartelde rand, in omtrek niervormig. Evenwijdig met de bladeren loopt midden op het blad een donkere band (zone). De bloemen zijn rood of anders van kleur, vele bloem [N 92 (1982)]
III-2-1
|