| 34600 |
bril |
bred:
brēt (Q112a Heerlerheide)
|
Verzwaard, dwars sluithout waardoor de vregelpaal gestoken werd. De vregelpaal is een boom die overlangs in de bak van de hoogkar ligt en die, samen met de vregelstok en het bindtouw, gebruikt wordt om het hooi vast te zetten (voor meer uitleg zie WLD I.3, onder de lemmata touw om het hooi vast te sjorren, vregelpaal en vregelstok). Zoals op de kaart duidelijk blijkt, is dit systeem vooral in gebruik in de streken met de meest vruchtbare grond, m.n. in het Maasland en in het zuidoosten van Haspengouw. [N 17, 14b; JG 1b; JG 2c]
I-13
|
| 34499 |
broeden, op eieren zitten |
broeden:
brø̄i̯ǝ (Q112a Heerlerheide)
|
[N 19, 45; N 19, 44d; Vld.; S 5; L 1a-m; L 22, 22; JG 1a, 1b; monogr.]
I-12
|
| 34504 |
broedende kip op eieren |
kloek:
kluk (Q112a Heerlerheide)
|
[N 19, 43a; JG 1a, 1b, 2c; L 14, 21; A 6, 1c; S 5; L B2, 320; monogr.]
I-12
|
| 34505 |
broedse kip die men niet wil laten broeden |
kloek:
kluk (Q112a Heerlerheide)
|
[N 19, 43b]
I-12
|
| 18744 |
broek |
broek:
brōk (Q112a Heerlerheide, ...
Q112a Heerlerheide
[(Oranje-Nassau I-IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Broek gemaakt van zeer stevige stof en voorzien van dubbele knieēn. Volgens een informant van Q 121 is de "kuilboks" een onderdeel van de "kuilmontuur". [N 95, 61; monogr.] || De horizontale riem van het achterhaam die om de billen van het paard loopt. [JG 1a, 1b, 2b; N 13, 75; monogr.]
I-10, II-5
|
| 18197 |
broek: algemeen |
broek:
brook (Q112a Heerlerheide, ...
Q112a Heerlerheide)
|
broek in het algemeen [boks, sjmeek, brits] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 30922 |
broekbies |
broek:
brōk (Q112a Heerlerheide)
|
De achterbies welke naar onderen breed uitloopt en die de onderkant van de hiel, onmiddellijk boven de hak, aan beide zijden bedekt (Liedmeier, pag. 5). [N 60, 19]
II-10
|
| 18488 |
broekbies [wld ii.10, p. 26] |
broek:
brook (Q112a Heerlerheide)
|
Bij sommige bottines liep de achterbies naar onderen breed uit en bedekte a.h.w. de hele hiel. Hoe noemde men deze bies (broek) Zie tek. 206b [N 60 (1973)]
III-1-3
|
| 24913 |
broekland, moeras |
moeras:
moeras (Q112a Heerlerheide)
|
moeras [DC 02 (1932)]
III-4-4
|
| 18423 |
broekspijp |
broekspijp:
brookspiepe (Q112a Heerlerheide, ...
Q112a Heerlerheide)
|
pijpen van een broek [bokspijpe, broeksepejpe] [N 23 (1964)]
III-1-3
|