| 25441 |
het vlees laten besterven |
laten opstijven:
lǭtǝ opstē̜jvǝ (L413p Helchteren)
|
Na het verwijderen der ingewanden e.d. en het schoonmaken laat men het vlees hangen om het te laten afkoelen en opstijven. De volgende dat wordt het verder verwerkt. Enerzijds is dit een eis van de keuringsdienst (eventuele ziektes e.d. zijn dan makkelijker te constateren), anderzijds komt dit besterven volgens velen de smaak van het vlees ten goede. [N 28, 95; monogr.]
II-1
|
| 20678 |
hete bliksem |
appelenprots:
(v.).
apələproͅts (L413p Helchteren)
|
Stamppot van appelen en aardappelen (appelprul, hemel en aarde, hete bleksem, onder en boven de tafel, hoog en laag?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 20404 |
heten |
heten:
hāēten (L413p Helchteren),
hieten (L413p Helchteren)
|
heeten [Willems (1885)], [ZND 25 (1937)]
III-2-2
|
| 32923 |
heukeling |
heukel:
hø̄.kǝl (L413p Helchteren),
heukeltje:
hø̄.kǝlkǝ (L413p Helchteren)
|
Het kleinste hoopje halfdroog hooi dat men ''s avonds maakt door het opwerken van de rijen, om ze ''s anderendaags weer uiteen te gooien. De kaarten 40, 42 en 44, respectievelijk "heukeling", "hoop" en "opper" hebben alle drie dezelfde opbouw, die weer in verband staat met de opbouw van de kaarten 39, 41 en 43: "op heukelingen zetten", "op hopen zetten" en "op oppers zetten". Voor deze zes kaarten zijn ook dezelfde symbolen voor gelijke opgaven gebruikt. [N 14, 104 en 103 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 16, 3a; A 42, 20a, L 36, 1; L 38, 38a; monogr.]
I-3
|
| 32924 |
heukelingen spreiden |
daaldoen:
dǭldū.n (L413p Helchteren),
uitereendoen:
ǫtǝrindūn (L413p Helchteren)
|
Het uiteengooien van de kleinste soort hoopjes, zodat ze verder kunnen drogen. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: heukelingen. ø...ŋ wijst op identieke antwoorden als in het lemma ''zwaden spreiden''.' [N 14, 105; JG 1a, 1b; A 34, 1; monogr.]
I-3
|
| 17645 |
heup |
heup:
hoop (L413p Helchteren)
|
de heup (zijde van het lichaam) [ZND 26 (1937)]
III-1-1
|
| 33704 |
heuvel |
terpje:
tɛrpkǝ (L413p Helchteren)
|
Een kleine verhevenheid in het landschap. [L 34, 22]
I-8
|
| 24912 |
heuvel, kleine hoogte |
terpje:
n⁄ terpke (L413p Helchteren)
|
heuvel [ZND 34 (1940)]
III-4-4
|
| 20329 |
hij aardt naar zijn vader |
het is krek zijn vader:
’t is krek ze vader (L413p Helchteren),
hij aardt naar zijn vader:
hij aart nao ze vader (L413p Helchteren)
|
naar zijn vader aarden; hij aardt naar zijn vader [ZND 19 (1936)]
III-2-2
|
| 18012 |
hijgen |
kuimen:
kø̜u̯mǝ (L413p Helchteren)
|
[JG 1a, 1b]
I-11
|