| 33044 |
mathaak |
pikhaak:
pekhǭk (L413p Helchteren)
|
Doorgaans licht gebogen ijzeren tand aan een houten steel, die bij het maaien met de zicht gebruikt wordt om het graan bij het eigenlijke inkappen op te tillen en om het afgeslagen graan bij elkaar te trekken. In de volgende plaatsen geen specifieke benaming bekend: L 316, 317, 355, 356, 358, 363, 365, 366, 368, 413. Voor de fonetische documentatie van het woorddeel [zicht]- zie het lemma ''zicht'' (4.3.1). Vergelijk ook de betekeniskaart 30 bij het lemma ''zicht'' (4.3.1) voor de geografische uitbreiding van pik in de betekenis "zicht" naast die van pik in de betekenis "mathaak". Zie afbeelding 5. [N 18, 72 en 73; JG 1a, 1b, 2c; A 14, 10; L 45, 10; R 3, 66; Gwn 7, 5; monogr.; add. uit N 11, 88; N 15, 16c en 16g; A 4, 28; A 23, 16.2; L 20, 28; Lu 1, 16.2]
I-4
|
| 20909 |
mayonaise |
mayonaise:
màjjənéés (L413p Helchteren)
|
mayonaise [RND]
III-2-3
|
| 18129 |
mazelen |
mazeren:
mazere (L413p Helchteren)
|
de mazelen (kinderziekte) [ZND 31 (1939)]
III-1-2
|
| 18235 |
medaillon |
medaille:
en goe medaalie (L413p Helchteren)
|
een gouden medaille [ZND 38 (1942)]
III-1-3
|
| 18855 |
medelijden |
compassie:
compassie (L413p Helchteren)
|
medelijden [ZND 33 (1940)]
III-1-4
|
| 21038 |
meel |
meel:
mēęl (L413p Helchteren),
mę̄l (L413p Helchteren)
|
Het gemalen, maar nog niet bewerkte graan. Het woordtype boulté, het voltooid deelwoord van het Waalse ɛboulterɛ, ɛbouleterɛ, ø̄builenø̄, duidt er mogelijkerwijs op dat het graan in de genoemde plaatsen al een bepaalde bewerking heeft ondergaan. Zie ook het lemma ɛgemalen, niet gezuiverd graanɛ in wld II.1, pag. 85.' [Wi 53; JG 1a; JG 1b; l monogr.; N O, 37b; Sche 49; Sche 55; Vds 144; Vds 145; Vds 159; Jan 151; Jan 167; Jan 242; Coe 152; Coe 217; Grof 153; Grof 176; monogr.; Vld; Jan 9; Jan 10; Jan 11; Jan 14; Coe 9; Coe 14; N O, 24a; A 42A, 40; N D, 23; A 42A, 36 add.; N O, 19b]
II-3
|
| 25524 |
meelzeef |
meelzeef:
[meel]zēf (L413p Helchteren)
|
Handwerktuig waarmee men de grovere bestanddelen uit het meel kan zeven. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel ømeelŋ- het lemma ɛmeelɛ.' [N O, 38b; N 18, 136; JG 1c; JG 2c; l 48, 35II; Lu 2, 35II; Grof 256; monogr.; JG 1b add.]
II-3
|
| 20407 |
meerderjarig |
mondig:
znd 1 a-m; 1u, 158; 31, 23b;
minnig (L413p Helchteren, ...
L413p Helchteren,
L413p Helchteren)
|
meerderjarig [ZND 01u (1924)] || meerderjarig (boven de 21 jaar) [ZND 01 (1922)] || meerderjarig ; hij is - (boven de 21 jaar) [ZND 31 (1939)]
III-2-2
|
| 21273 |
meester |
meester:
heij hult veul van voader en moeder, van Pa en Ma, van Nonk en Tant, van miester en gebuur van de schrijnweyrker (L413p Helchteren),
hije hult veul van pa en moeder, van pa en moee, van oem en tant en miester en geboer, van den tummerman (L413p Helchteren),
mistər (L413p Helchteren)
|
(school)meester [RND] || Hij houdt veel van Vader en Moeder, van Pa en Moe, van Oom en Tante, van Meester en Buurman, van den Timmerman [ZND 44 (1946)]
III-3-1
|
| 33337 |
meid, dienstmeid |
maagd:
māxt (L413p Helchteren),
meid:
mɛ̄ǝt (L413p Helchteren)
|
Meid is een noordelijke vorm, een samentrekking uit maged, maagd. Kok en keukense slaan op de keukenmeid. Dienstbode is een expansie uit de (Noord-)Nederlandse standaardtaal. [L 1, a-m; L 1u, 156; L 38, 10; RND 118; R 12, 30; S 6 en 23; Wi 6; monogr.]
I-6
|