| 19635 |
brandhout |
kleine stekjes:
klein stekskes (L413p Helchteren),
stekjes:
stɛkskəs (L413p Helchteren, ...
L413p Helchteren)
|
[ZND 22 (1936)]brandhout [ZND 01 (1922)] || brandhout; klein hout voor de kachel [ZND 22 (1936)]
I-7, III-2-1
|
| 24875 |
brandnetel |
netel:
nietel (L413p Helchteren),
nītǝl (L413p Helchteren)
|
(brand)netel [ZND 01 (1922)] || Urtica L. Van dit zeer algemeen voorkomende onkruid bestaan er twee soorten: de grote brandnetel (Urtica dioica L.) en de kleine brandnetel (Urtica urens L.), die in praktijk eigenlijk niet van elkaar onderscheiden worden. De grote of groffe, die van 30 cm tot meer dan 2 m lang kan worden en hierbij afgebeeld is, groeit meer op stikstofrijke, vaak halfbeschaduwde vruchtbare gronden en stortplaatsen. De kleine of fijne -van 15 tot 60 cm hoog- meer op droge plaatsen, op bouwland en in moestuinen. Beide soorten hebben brandharen en grofgezaagde bladeren, die bij aanraking een brandend gevoel veroorzaken. De bloemen zien eruit als groenige trosjes, bij de grote tot enkele centimenters lang en hangend, en bloeien van juni, respectievelijk mei, tot de herfst. [A 13, 11; L 1, a-m; L 1u, 24; L 5, 15; L 15, 2; S 5; Gi 1, 14; monogr.; add. uit S 25; JG 1b]
I-5, III-4-3
|
| 33983 |
brede buikriem |
onderhulp:
ǫnǝrø̜lǝp (L413p Helchteren),
onderlicht:
ǫnǝrlext (L413p Helchteren)
|
Riem die onder de buik van het paard wordt gespannen en aan de twee uiteinden van de berries wordt vastgemaakt. Hij zorgt ervoor dat het paard steviger tussen de berries staat en voorkomt dat de kar opkipt. Deze riem is breder dan de smalle buikriem opdat hij bij het opkippen van de kar niet in de buik van het paard zou snijden. [JG 1a, 1b, 1c, 2b, 2c; N 13, 73]
I-10
|
| 33692 |
brede landweg |
dreeft:
drēft (L413p Helchteren)
|
Brede landweg of een niet-openbare weg door bouw- of weiland. [N 5A, 75a; S 7; Wi 17; L 23, 31a; L 23, 31b; L 1a-m; L 40, 25; monogr.]
I-8
|
| 33138 |
breeddorser |
breeddorser:
bridǫrsǝr (L413p Helchteren)
|
Bij deze dorsmachine werden de schoven dwars, in de breedte, of, anders gezegd, overlangs, in de opening geschoven. Hier gebeurt het eigenlijke dorsen door een molen met latten of wellen. Wompes Pelzer is een Duits fabrikaat breeddorsers, dat nog door paardekracht werd voortbewogen. Zie afbeelding 12. [N 14, 6b; JG 1a, 1b; monogr.]
I-4
|
| 18786 |
breien |
strikken:
kousen striikken (L413p Helchteren)
|
Kousen breien. [ZND 22 (1936)]
III-1-3
|
| 18787 |
breinaald |
strikijzer:
strikijzers (L413p Helchteren)
|
Hoe heten de stalen pennen waarmee gebreid wordt? [ZND 22 (1936)]
III-1-3
|
| 17803 |
breken |
breken:
breəkən (L413p Helchteren)
|
breken [ZND A1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 24475 |
brem |
brem:
-
brum (L413p Helchteren),
bremstruik:
-
bre:møstrokŋ (L413p Helchteren)
|
brem [DC 47 (1972)] || brem: lage heester met gele zijstandige bloemen, die in de heide of ok langs spoorbanen groeit; fr. genêt; lat. genista [ZND 32 (1939)]
III-4-3
|
| 17804 |
brengen |
brengen:
breŋə (L413p Helchteren),
bringen (L413p Helchteren)
|
brengen [ZND A1 (1940sq)], [ZND m]
III-1-2
|