| 24326 |
runderhorzel, horzel |
hommeltje:
høməlkə (K316p Heppen, ...
K316p Heppen),
horzel:
hözel (K316p Heppen),
ronkel:
roŋkəls (K316p Heppen)
|
horzel [ZND 27 (1938)] || insect II [Goossens 1b (1960)] || insect III [Goossens 1b (1960)] || runderhorzel [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|
| 24349 |
runderhorzellarve |
angel:
aŋəl (K316p Heppen),
made:
mōͅj (K316p Heppen),
madenbuts:
mōͅibøtsə (K316p Heppen)
|
larve van de runderhorzel [DC 45 (1970)] || worm vdit laatste insect [Goossens 1b (1960)]
III-4-2
|
| 34022 |
rundvee |
beesten:
biǝstǝ (K316p Heppen)
|
Als vee gehouden runderen. Rundvee in het algemeen. Zie afbeelding 1. [N 3A, 1; JG 1a, 1b; monogr.]
I-11
|
| 20666 |
rundvleessoep |
vleessoep:
Syst. Frings
vliəssoͅp (K316p Heppen)
|
Soep van rundvlees (rundsolf?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 24371 |
rups |
rups:
ryps (K316p Heppen)
|
rups rups [DC 46 (1971)]
III-4-2
|
| 21571 |
salueren |
salueren (<fr.):
ze moeten salueeren (K316p Heppen)
|
De soldaten moeten groeten (met de hand aan de muts) [ZND 32 (1939)]
III-3-1
|
| 21332 |
samenspannen |
samenspannen:
die twieë spanne soame (K316p Heppen)
|
Die twee heulen samen (spannen samen tegen de anderen) [ZND 26 (1937)]
III-3-1
|
| 21028 |
saus |
saus:
sòws (K316p Heppen)
|
saus [RND]
III-2-3
|
| 21025 |
savooiekool |
savooi:
savūi (K316p Heppen)
|
[Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 34539 |
schaal van een ei |
schaal:
sxōl (K316p Heppen)
|
Het kalkachtige omhulsel van een ei. Onder het woordtype schaal verbergen zich twee verschillende woorden, die in het Nederlands zijn samengevallen, doordat de Westgermaanse ā van het eerste woord, dat "komvormig voorwerp" betekende, en de Westgermaanse a in open lettergreep van het tweede woord, dat "omhulsel" betekende, beide een lange ā opleveren. De meeste Limburgse dialecten onderscheiden echter nog steeds deze twee historische klinkers. In de westelijke helft van Belgisch Limburg (gebied I) heeft ''schaal'' "eierschaal" een vocalisme dat Westgermaanse ā voortzet, in de oostelijke helft, in heel Nederlands Limburg evenals in het noordoosten van de provincie Luik (gebied II) een dat Westgermaanse a in open lettergreep voortzet. In dat oostelijke gebied is daarnaast ook schaal met oude ā vaak bekend, maar het betekent er "groot, plat bord", "collecteschaal" of "weegschaal". In enkele noordwestelijke Belgisch Limburgse dialecten heeft algehele (gebied III) of gedeeltelijke (gebied IV) samenval van ā en a in open lettergreep plaatsgevonden, zodat er niet kan worden uitgemaakt op welke van de twee oorspronkelijk verschillende woorden het woordtype schaal er teruggaat. Zie hiervoor in de bibliografie Goossens 1967. Enkele Nederlands Limburgse gegevens bevatten een historische ā. Blijkbaar gaat het hier om verwarring met het woord ''schaal'' voor "schotel".' [N 19, 55a; JG 1b, 1c, 2c; A 39, 9a; A 39, 9b; monogr.]
I-12
|