| 31607 |
een paard beslaan |
het/een paard beslaan:
e̜i̯ pē̜̜rt˱ bǝšlǭn (L330p Herten)
|
Een paard van hoefijzers voorzien. Tijdens het beslaan wordt het paard in de hoefstal van de smidse geplaatst. De hoefsmid verwijdert eerst met behulp van de hoefhamer en de hoeftang het oude hoefijzer. Vervolgens bewerkt hij de hoef door middel van het hoefmes en de hoefrasp. Het nieuwe hoefijzer wordt gewoonlijk warm gepast. Daarvoor wordt het gelijkmatig donkerrood verhit en enige ogenblikken tegen de besneden hoef gehouden. Het ijzer moet overal dicht tegen de hoef passen; aan onverbrande plaatsen onder de hoef kan de smid zien dat deze nog met de hoefrasp moet worden bijgewerkt. Het ijzer wordt met hoefnagels aan de hoef bevestigd. De nagels worden daartoe eerst met behulp van de beslaghamer door de hoef geslagen. Dan worden de uitstekende uiteinden van de hoefnagels met de hoeftang tot op 3 mm afgeknepen. Het gedeelte van de hoefnagel dat nog uitsteekt, wordt vervolgens omgeslagen in een uitholling van de hoef die door middel van de onderkapper is gemaakt. Tot slot wordt de hoef soms nog met de hoefrasp bijgewerkt. [JG 1a; JG 1b; N 100, 17; monogr.]
II-11
|
| 32110 |
een profiel beginnen te schaven |
aanzetten:
ānzetǝ (L330p Herten)
|
Met behulp van de profielschaaf een profiel beginnen te schaven. Het object bij de volgende woordtypen is steeds de plaatselijke variant van het profiel. Zie ook het lemma ɛprofielɛ.' [N 53, 100a-c]
II-12
|
| 32109 |
een profiel schaven |
profileren:
profilērǝ (L330p Herten)
|
Een profiellijst schaven met behulp van een profielschaaf. [N 53, 99]
II-12
|
| 28497 |
een redcel aanzetten |
redcellen bouwen:
rɛtsɛlǝ buwǝ (L330p Herten)
|
Het uitbouwen van een werkstercel tot een koninginnedop of moerdop in geval van plotselinge moerloosheid. Een werkbijlarve moet dan koningin worden. Ze wordt gevoerd met koninginnevoedsel. [N 63, 61c]
II-6
|
| 32592 |
een riek mest |
riek (mest):
rēk (L330p Herten)
|
Een riek mest is de hoeveelheid mest die men in één keer met de riek kan opnemen. Die hoeveelheid is kleiner naarmate de mest meer verteerd is en daardoor gemakkelijker uiteenvalt. Van de termen die in dit lemma voorkomen, zijn er sommige (ook) van toepassing op een brok of klont mest: een aaneenklevende, weke massa goed verteerde mest. [N M, 12a; JG 1a + 1b + 2c; N 11A, 14; monogr.]
I-1
|
| 26168 |
een roede steken |
(een) roede insteken:
rōj enštę̄kǝ (L330p Herten)
|
Een nieuwe roede in de askop plaatsen. [N O, 7m]
II-3
|
| 30789 |
een ruit plaatsen |
(de/een) ruit inzetten:
ǝn rūt˱ enzetǝ (L330p Herten)
|
Een ruit in de sponning plaatsen en met behulp van kleine spijkertjes, glaspennen en stopverf vastzetten. [N 67, 90c; monogr.]
II-9
|
| 31888 |
een schraapstaal aanzetten |
aanzetten:
ānzetǝ (L330p Herten),
opzetten:
ǫp˲zetǝ (L330p Herten)
|
De snijkant van het schraapstaal met behulp van het aanzetstaal scherp maken. Bij het aanzetten wordt de snijkant eerst recht gemaakt en vervolgens van een braam voorzien. [N 53, 157]
II-12
|
| 31962 |
een schroef indraaien |
inschroeven:
enšrūvǝ (L330p Herten)
|
Door de meeste respondenten werd ø̄een schroefø̄ of ø̄een vijsø̄ als object opgegeven. [N 53, 153a; monogr.]
II-12
|
| 33722 |
een sloot uitdiepen |
vegen:
vē̜gǝ (L330p Herten)
|
Het uitdiepen of het op diepte houden van een sloot met behulp van een schop, hak, riek, krabber en een zeis. [A 10, 21; N 18, add.; monogr.]
I-8
|