e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q187a plaats=Heugem

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
rozenkransgebed ganse rozenkrans: ne ganse roezekrans (Heugem) Het Rozenkransgebed (hierbij gaat men 3 maal het bidsnoer langs) . [N 96B (1989)] III-3-3
rozenkransmaand rozenkransmaand: roezekransmaond (Heugem) De Rozenkransmaand (d.w.z. oktober). [N 96B (1989)] III-3-3
rozijnenbrood rozijnenmik: rozienen mik (Heugem) brood, waarin rozijnen gebakken worden [N 29 (1967)] III-2-3
rug rug: rùk (Heugem), rək (Heugem) rug [DC 01 (1931)] III-1-1
ruggengraat ruggenstrang: ruggestrank (Heugem), röggestraank (Heugem) rug: ruggegraat [ruggestrang, ruggegraat] [N 10 (1961)] III-1-1
ruige mest geen goede mest: gęi̯nǝ gōi̯ǝ męs (Heugem), magere mest: mǭgǝrǝ [mest] (Heugem) Ruige mest is mest die pas uit de stal is gekomen en daarom nog onverteerd stro bevat. Deze mest vormt aanvankelijk de boven- of buitenlaag van de mesthoop, die o.i.v. zon en wind gemakkelijk verdroogt. Hij heeft daarom ook (nog) niet de kwaliteit van de in het vorige lemma bedoelde mest, die langer en dieper in de mesthoop heeft gezeten. De plaatselijke varianten van [mest [N M, 10b; N 11, 27 add.; N 11A, 4b; JG 1a + 1b add.; div.] I-1
ruimte waar men stro hakselt en bewaart hakselhok: hɛksǝlhǫk (Heugem), strozolder: strűzǫldǝr (Heugem) Het stro dat als veevoer wordt gebruikt, wordt gehakseld (in stukken gesneden) en bewaard in een speciaal daartoe ingerichte "hakselbewaarplaats", of ergens waar toevallig plaats is (meestal in de schuur). Zie ook aflevering I.4, paragraaf 6.4 (blz. 149) over het snijden van het stro. Een aantal benamingen betreft niet de ruimte in de zin van een vertrek, maar een kist, bak of ton waarin het stro gehakseld dan wel het haksel bewaard wordt. De bewerkingen, hakselen, snijden en bewaren, worden in het lemma weerspiegeld. Opgaven als "in de schuur" of "in het kafhuis" zijn hier niet gehonoreerd. [N 5A, 72a en 72b; div.; monogr.] I-6
runderhorzel, horzel runderhorzel: eigen spellingsysteem  runderhorzel (Heugem) larve van de runderhorzel, worm die grote bulten (wormbulten) veroorzaakt in de huid van runderen [N 26 (1964)] III-4-2
rundvee beesten: bīstǝ (Heugem) Als vee gehouden runderen. Rundvee in het algemeen. Zie afbeelding 1. [N 3A, 1; JG 1a, 1b; monogr.] I-11
rups rups: rups (Heugem), eigen spellingsysteem  rups (Heugem), smeelde: eigen spellingsysteem  sjmeelsjes (Heugem) groene rups die koolbladeren tot op de nerf afvreet [N 26 (1964)] || rups [N 26 (1964)] III-4-2