e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Heusden

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
scheren scheren: scheren (Heusden) scheren [inf.] [ZND 06 (1924)] III-1-3
scherp eggen scherp [eggen]: sxɛ.rǝp (Heusden) Werken met een eg die "scherp" is aangespannen. De tanden van de eg staan dan schuin naar voren gericht en gaan dientengevolge diep door de grond heen. Zie afb. 69. De termen zijn primair van toepassing op het werk met de oude houten eg die schuingeplaatste tanden had. In streken waar men gezien de grondsoort met één egtype kon volstaan en bij de bestrijding van onkruid uitsluitend of voornamelijk scherp egde, kan voor "scherp eggen" en "onkruid uiteggen" dezelfde term in gebruik zijn (geweest). Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten, zien men de toelichting bij het lemma ''eggen''.' [JG 1a + 1b add.; N 11A, 173a; N P, 15a; monogr.] I-2
scherp zetten scherp zetten: sxɛ.rǝp ˲ze̜tǝ (Heusden), vierkantig beslagen: vī.rkɛntex˱ bǝslā.gǝ (Heusden) Een paard van winterbeslag voorzien. Onder het hoefijzer worden dan al dan niet verwisselbare kalkoenen aangebracht en onder de voorzijde wordt een metalen plaatje bevestigd, de stoot. Zie ook de lemmata ɛijsnagelsɛ, ɛstootɛ enɛkalkoenen, krammenɛ.' [JG 1a; JG 1b; N 100, 17, add.; monogr.] II-11
scheut scheut: sxø̄.t (Heusden) Uitspruitsel van een plant, inzonderheid de aardappel. Vaak is er een meervoud gevraagd of opgegeven; vaak ook zijn de enkelvoudsvormen gelijk aan de meervoudsvormen. Alleen wanneer uitdrukkelijk de meervoudsvormen werden gevraagd en opgegeven, zijn deze ook hier opgenomen. Bij de verkleinwoorden onder het type scheutje is het ondoorzichtig of het om het grondwoord scheut of schot gaat. Kien moet begrepen worden als een contaminatie van kiem (voor de klinker) en kijn (voor de slotmedeklinker). Zie ook het lemma Uitlopers Van Kuilaardappelen. [N M, 16a; JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 1u, 120; L B2, 282; S 17; S 31; monogr.; add. uit L 30, 39; S 22] I-5
schijf braadspek braai: bruəj (Heusden) schijf braadspek [Goossens 2c (1963)] III-2-3
schijten kakken: kákǝ (Heusden), schijten: sxē̜.tǝ (Heusden) Vaste ontlasting hebben, gezegd van vee. [JG 1a, 1b; monogr.] I-11
schilderij schilderij: sxeləreͅi̯ (Heusden) schilderij [ZND 06 (1924)] III-2-1
schip schip: scheep, twee schepen, scheepken (Heusden), sxe.p (Heusden) Een schip, twee schepen, een klein scheepje. [ZND 06 (1924)] || schip [RND] III-3-1
schipper schipper: sxipər (Heusden) schipper [RND] III-3-1
schoen: algemeen schoen: schoen (Heusden) een schoen [ZND 06 (1924)] III-1-3