| 32907 |
ijzeren gaffel, oogstgaffel |
gaffel:
gafǝl (P188p Hoepertingen)
|
Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.]
I-3
|
| 26357 |
ijzeren schroef van de sluisdeur |
schroef:
sxruf (P188p Hoepertingen)
|
IJzeren schroef waarmee de planken van de sluisdeur aan elkaar zijn bevestigd. Zie ook het lemma ɛpin van de sluisdeurɛ.' [Coe 24; Grof 57]
II-3
|
| 17846 |
in beweging komen |
in gang geraken:
in gank geroake (P188p Hoepertingen)
|
In beweging komen (op gang komen, (zich) roeren, bewegen) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 20442 |
in de doodskist leggen |
kisten:
kieste (P188p Hoepertingen)
|
een dode in de doodskist leggen [lichteren, kisten] [N 115 (2003)]
III-2-2
|
| 17878 |
in de rug slaan (met de vuist) |
stompen:
stoempe (P188p Hoepertingen)
|
Met de vuist in de rug slaan (doffen, dompen, stompen, stoten, sjtokken) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 22786 |
in een beek baden |
baden:
en n beik baoə (P188p Hoepertingen)
|
In een beek baden. [ZND 33 (1940)]
III-3-2
|
| 26279 |
in elkaar grijpen |
ineen lopen:
ęnɛjn lő̜wpǝ (P188p Hoepertingen)
|
Het in elkaar grijpen van kammen en staven. Het aswiel van de standerdmolen loopt rechtstreeks in één of meer rondsels of bonkelaars boven het staakijzer; dat van de Hollandse molen loopt in een rondsel of in een bonkelaar die op zijn beurt weer meerdere rondsels boven staakijzers kan aandrijven. Bij de watermolen grijpen de kammen van het aswiel in het algemeen in de staven van een rondsel onder het staakijzer of, bij een molen met meer steenkoppels, in een rondsel dat een groot horizontaal wiel, het kroonrad, aandrijft. Het kroonrad kan op zijn beurt één tot vier rondsels in beweging brengen. [N O, 11a; Vds 94; Jan 113; Grof 104]
II-3
|
| 18227 |
in lompen gekleed |
vodden aanhebben:
vodde oan heume (P188p Hoepertingen)
|
In lompen gekleed [haveloos, schab(be)tig, schamel, lommelig] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 20252 |
in verwachting zijn |
in verwachting zijn:
en verwachting zèn (P188p Hoepertingen)
|
Zwanger zijn: een kind dragen, zwanger zijn (staan, met een dik lijf lopen, inkopen, groot gaan, geladen). [N 115 (2003)]
III-2-2
|
| 18037 |
indigestie (hebben) |
indigestie:
endegeste (P188p Hoepertingen)
|
Indigestie: storing van de spijsvertering als gevolg van overlading van de maag, te snel eten (overetendheid, indigestie, maag van streek, muik). [N 107 (2001)]
III-1-2
|