| 33233 |
koolraap (ondergronds) |
knolraab:
knǫlrāp (L246p Horst),
stekreuben:
stękrybǝ (L246p Horst),
stękrø̄bǝ (L246p Horst)
|
Brassica napus L. subsp. rapifera. Bedoeld is hier de gekweekte knol van de plant met de naam koolzaad. De plant heeft gele bloemen; het vlees van de knol is oranjekleurig; bij sommige variëteiten ook wit. Koolraap stelt minder eisen aan de grond dan bieten. De verbouw is vrij algemeen in Limburg verspreid. De knollen worden vooral als veevoeder gebruikt en dan ingekuild; soms ook werden ze als groente gegeten. Er zijn twee soorten teelt: -onder de grond (hier behandeld); ook wel gewestelijk raapkool of knolraap genoemd of kortweg knol; -boven de grond; ook wel koolraap-boven-de-grond, glaskoolraap of koolrabi genoemd. Vaak is een meervoudsvorm opgegeven naast of in plaats van het enkelvoud; dit is steeds in het lemma aangegeven. Op grond van de laatste medeklinker in deze meervoudsvormen kan als slotmedeklinker van de enkelvoudsvormen eerder een verstemloosde -b dan een -p worden aangehouden. Op een enkel duidelijk tegenvoorbeeld na (meervoud koolrapen) is hier dan ook de spelling -raab aangehouden, in overeenstemming met de spelling -reub. Wanneer is opgegeven dat het woordaccent op de tweede lettergreep ligt is ook dat in het lemma vermeld. Vergelijk ook het lemma Koolzaad. [N 12, 39; N 12A, 3a; JG 1a, 1b, 2c; L 6, 36; monogr.; add. uit N 7, 1b]
I-5
|
| 33234 |
koolrabi, koolraap-boven-de-grond |
knolraab:
[knolraab] (L246p Horst)
|
Brassica oleracea L. var. gongylodes L. Zie de toelichting bij het lemma Koolraap (Ondergronds). Koolrabi wordt als groente gekweekt. Het komt vaak voor dat de koolraap-boven-de-grond dezelfde naam draagt als de koolraap-onder-de-grond van het vorige lemma. Deze gevallen staan steeds voorop; voor de fonetische documentatie ervan zij verwezen naar de betreffende heteroniem uit het genoemde lemma Koolraap. Voor de spelling (-)raab, zie de toelichting bij het lemma Koolraap. [N 12A, 3b; monogr.; add. uit N 7, 16]
I-5
|
| 28647 |
koolzaadhoning |
koolzaadhoning:
kūlzǭthoneŋ (L246p Horst)
|
Honing afkomstig van koolzaadbloesem. De koolzaadhoning is lichtgeel en snel kristalliserend. [N 63, 112b; monogr.]
II-6
|
| 21898 |
kooplustig |
kooplustig:
kauplustig (L246p Horst)
|
graag kopend, kooplustig [greeg, koopachtig] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 21899 |
kooplustige vrouw |
doordraaier:
doordreijer (L246p Horst)
|
een vrouw die niet zuinig is [maakop, konkel] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 21499 |
kooppenning |
handgeld:
handgeld (L246p Horst)
|
het geld dat de koper, of huurder contant ontvangt om de overeenkomst te bevestigen [huurpenning, godspenning, handpenning, worrel, weerder] [N 89 (1982)]
III-3-1
|
| 21400 |
koopwaar |
koopwaar:
koupwaer (L246p Horst),
waar:
gŏŏj waar (L246p Horst)
|
die goederen die gekocht en verkocht kunnen worden [waar, koopwaar, spul, marchandise, kramerij, artikel] [N 89 (1982)] || waar (goede ~) [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 23216 |
koor |
koor:
koeər (L246p Horst)
|
koor [SGV (1914)]
III-3-3
|
| 18531 |
koordje i.p.v. knoopsgat |
trensje:
Van Dale: trens!, 3. lus of oogje van garen om een haakje in vast te haken.
trenske (L246p Horst)
|
een koordje i.p.v. een knoopsgat [N 59 (1973)]
III-1-3
|
| 18004 |
koorts |
koorts:
koorts (L246p Horst),
koortsig:
kurtsich (L246p Horst)
|
koorts [RND], [SGV (1914)]
III-1-2
|