| 18916 |
gedwee |
gedwee:
gedwieə (L246p Horst),
zonder bezei:
zônder bezei (L246p Horst)
|
blijken van onderworpenheid tonend, zonder nadenken opdrachten uitvoerend [gewillig, braaf, gedwee, gemakkelijk, goed, zacht] [N 85 (1981)] || gedwee [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 24150 |
geelgors |
geelgors:
gèèlgors (L246p Horst),
schrijver:
schriever (L246p Horst)
|
geelgors [Roukens 03 (1937)] || geelgors (16,5 bruine stuit; man heeft meer of minder geel aan kop en borst; hele jaar overal buiten stad en dorp te zien; ook veel op trek; bekraste eitjes; roep [tsp]; zang eenvoudig [ti-ti-ti-ti-...du]; kooivogel [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 18098 |
geelzucht |
geel verf:
gêle värf (L246p Horst)
|
geelzucht [SGV (1914)]
III-1-2
|
| 29054 |
geer |
geer:
giǝr (L246p Horst)
|
Een naar boven spits uitlopende lap of strook waarmee men een kledingstuk van onderen verwijdt. [N 62, 11a; L 1a-m; L 23, 71; Gi 1.IV, 17; S 10; monogr.]
II-7
|
| 32746 |
geerakker |
geer:
gī(ǝ)r (L246p Horst),
geervoren:
gī(ǝ)rvōrǝ (L246p Horst)
|
Onder een geerakker wordt hier verstaan dat deel van een akker dat gerend geploegd moet worden als de akker niet de vorm van een rechthoek of een parallellogram heeft. De benaming voor dit onderdeel is niet zelden ook op de gerende akker in zijn geheel toepasselijk. Opgaven die duidelijk de (geometrische) vorm of een scherpe hoek van een akker bleken te betreffen, zijn in dit lemma echter niet opgenomen. Zie verder ook het volgende lemma. [N 11, 4b + 64; N 11A, 127 + 137f + 137g; N P, 1; A 33, 9 add.; A 33, 10; JG 1a + 1b; JG 2b-4, 7; monogr.]
I-1
|
| 18832 |
geestig |
geestig:
geistig (L246p Horst),
lollig:
lollig (L246p Horst)
|
met fijnzinnige humor [koel, gevat, geestig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 17834 |
geeuwen |
gapen:
gaape (L246p Horst)
|
gapen [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 20796 |
geeuwhonger |
geeuwhonger:
gieəhŏŏnger (L246p Horst)
|
geeuwhonger [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 33705 |
gegraven waterloop |
goot:
gø̜̄t (L246p Horst),
graaf:
grāf (L246p Horst),
grats:
grats (L246p Horst),
gratsje:
grɛtskǝ (L246p Horst),
sloot:
sluǝt (L246p Horst)
|
In het algemeen is in dit lemma sprake van een gegraven waterloop als afscheiding of om overtollig water af te voeren of om te bewateren. In dialectenquêtes zijn er veel vragen gesteld naar de benamingen voor een sloot, graaf of gracht. In de antwoorden bleek veel overlap te zitten. Het gaat hier om waterlopen die verschillend van breedte kunnen zijn. Omdat de antwoorden hierover niet eenduidig waren, was het niet mogelijk aan een begrip een vaste breedte toe te kennen. Algemeen kan men zeggen dat een gracht een bredere sloot is, een graaf een wat bredere, vaak droge sloot, en dat een goot, grub en zouw wat smallere waterlopen zijn. Het overeenkomstige bij alle waterlopen is dat ze gegraven zijn. [N 27, 24; AGV, m1; A 20, 1c; A 20, 1d; A 10, 21; A 2, 48; L 24, 27; L 1a-m; L 36, 4; L A1, 62; Lu 1, 5; R 14, 23j; S 11, 33; monogr.]
I-8
|
| 17621 |
gehemelte |
gehemelte:
gehemelte (L246p Horst)
|
gehemelte [raak, geemel] [N 10a (1961)]
III-1-1
|