| 33824 |
dartel |
driftig:
dreftex (L414p Houthalen),
wild:
wøl (L414p Houthalen)
|
Gezegd van felle, vurige, moeilijk te tomen paarden, vooral jonge hengsten. [JG 1d; N 8, 64g]
I-9
|
| 33519 |
dauw op vruchten |
dauw:
dô (L414p Houthalen)
|
Het tijdens de rijping op druiven, pruimen, appelen, etc. ontstane laagje dat de glans verdoft en aan de vruchten een frisse aanblik geeft (dauw, loom, dons, was). [N 82 (1981)]
I-7
|
| 22128 |
de aankomst van de duif telefonisch melden |
op fond bellen:
op fond belle (L414p Houthalen)
|
het telefonisch melden van de aankomst van de duif [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 23992 |
de absolutie geven |
absolutie (<fr.) geven:
absolusie gieve (L414p Houthalen)
|
De absolutie geven [absolvere]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 32570 |
de akker bewerken |
akkeren:
akǝrǝ (L414p Houthalen),
labeuren:
labø̄rǝ (L414p Houthalen),
lǝbø̜̄rǝ(n) (L414p Houthalen)
|
Al het werk op de akker samen (bemesten, ploegen, eggen, rollen enz.) kan als één geheel gezien worden. Het werk op de akker staat dan in tegenstelling tot het werk op de boerderij. Het woord labeuren blijkt de volgende betekenisnuances te hebben: a. al het werk op de akker tot deze gereed is om bezaaid of beplant te worden, b. al het werk op de akker, het zaaien of planten inbegrepen, c. al het werk op de akker in het algemeen, soms met inbegrip van het oogsten. Vaak heeft het de bijbetekenis van zwaar werk verrichten. Opgaven van labeuren de zin van "het boerenbedrijf uitoefenen" of met "zwaar werk doen" als hoofdbetekenis zijn hier niet opgenomen. [N 5A, 95a add.; N 11A, 132 add.; N 11A, 143; JG 1a + 1b; L 37, 11c; monogr.]
I-1
|
| 23256 |
de avond luiden |
de avondklok luiden:
de ovendklok lauwt (L414p Houthalen)
|
De avondklok luidt. [ZND 32 (1939)]
III-3-3
|
| 17855 |
de berg afrollen |
aflopen:
hèe lupt de berg aaf (L414p Houthalen),
afrollen:
den berg aafrollen (L414p Houthalen),
aftrullen:
hèe trult de berg aaf (L414p Houthalen)
|
de berg afrollen [ZND 41 (1943)]
III-1-2
|
| 23888 |
de catechismusles bijwonen |
naar de catechismus gaan:
nouw de kateiezemŭs goan (L414p Houthalen)
|
De katechismusles bijwonen. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23892 |
de catechismusles verzuimen |
hageschool houden:
haageschool hage (L414p Houthalen)
|
De katechismusles verzuimen. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24052 |
de communie brengen aan een zieke |
communie (<lat.) brengen:
kemmunie bringe (L414p Houthalen)
|
De communie brengen aan een zieke thuis, bijv. op de eerste vrijdag van de maand [inne ózzen Herrejot bringe, inne verzieë]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|