30052 |
de kelder uitgraven |
(de) kelder uithalen:
kø̜lǝr ǫwthoalǝ (L414p Houthalen)
|
De kelderruimte van het bouwwerk met behulp van de steekschop uitgraven. [N 30, 25b; monogr.]
II-9
|
23697 |
de kerkgang maken |
de kerkgang doen:
kerkgank doewn (L414p Houthalen)
|
De kerkgang doen/maken. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
28624 |
de koningin knippen |
de moeder knippen:
dǝ mojǝr knøpǝ (L414p Houthalen)
|
De vleugels van de koningin of moer knippen. Men probeert hiermee het zwermen te verhinderen. [N 63, 96c; monogr.]
II-6
|
28630 |
de koningin merken |
tekenen:
tikǝnǝ (L414p Houthalen)
|
Het duidelijk herkenbaar maken van de koningin door verf, lak, gekleurde plaatjes. Volgens informanten gebruikt men ook Tippex, gekleurd zilverpapier en nagellak. Een goedkoop en uitstekend middel tot herkenning zijn de staniolplaatjes. Men heeft ze in de kleuren rood, groen, zilver en goud. Elk jaar wordt een andere kleur gebruikt. Er zijn kleine nummertjes op gedrukt van 1 tot en met 100. Met kleefstof wordt één zo''n plaatje op het borststuk van de moer bevestigd. Het nummer geeft het individu aan en de kleur de ouderdom (De Roever, pag. 544). [N 63, 102a; N 63, 102b; Ge 37, 166; monogr.]
II-6
|
33870 |
de merrie dekken |
dekken:
dękǝ (L414p Houthalen)
|
Zie afbeelding 11. [JG 1a, 1b; N 8, 43a en 43b]
I-9
|
33872 |
de merrie is niet drachtig |
niet vol:
ni ˲vǫl (L414p Houthalen)
|
[N 8, 48 en 49]
I-9
|
23550 |
de mis dienen |
dienen:
diene (L414p Houthalen)
|
De mis dienen [diene, de mès deene?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
23519 |
de mis doen |
mis doen:
mus doewn (L414p Houthalen)
|
De mis doen, opdragen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
23686 |
de missie preken |
missie (<fr.) preken:
missiepreken (L414p Houthalen)
|
De missie preken. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
25515 |
de oven op temperatuur brengen |
op warmte brengen:
op wørmtǝ breŋǝn (L414p Houthalen)
|
Voor het bakken moet de oven op tempera-tuur gebracht worden. Volgens de informant van L 269a is die juiste temperatuur ± 200°C. De laatste twee woordtypen geven de benaming voor die goede hitte. Volgens verschillende informanten moet de oven zo lang gestookt worden, totdat de wanden of de hemel van de oven wit worden. Met de vrije hand werd vroeger gecontroleerd of de baklucht heet genoeg was (volgens informant van L 291), tegenwoordig gebeurt dat controleren met de thermostaat (volgens informant van Q 121). [N 29, 9; N 29, 10]
II-1
|