| 34010 |
kippen, storten |
opkippen:
opkipǝ (Q121p Kerkrade)
|
Het ontladen van een kipkar door de bak te doen kantelen. Dit gebeurt door het balkje voor de bak, dat deze vastzet (de zgn. sluitstok) weg te nemen, en het paard de kar achteruit te laten stoten. [JG 1a, 1b; monogr.]
I-10
|
| 18142 |
kippenborst |
hanenborst:
hane bros (Q121p Kerkrade),
hanebros (Q121p Kerkrade),
hoenderborst:
honderbros (Q121p Kerkrade),
hónderbros (Q121p Kerkrade)
|
borstbeen: vooruitstekend borstbeen [kiepeboorst, kiekeborst] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 33404 |
kippenhok |
hoenderhuis:
hondǝš (Q121p Kerkrade),
hoenderstal:
hondǝr[stal] (Q121p Kerkrade)
|
Het vrijstaande gebouwtje of de afgesloten ruimte ergens in de boerderij, waarin zich de zitstokken en legnesten voor de kippen bevinden. Begripsmatig is het kippenhok lastig af te bakenen van de kippenzolder; vaak lopen de twee benamingen voor het kippenverblijf door elkaar. De twee lemma''s "kippenhok" (2.5.1) en "kippenzolder, polder" (2.5.2) vullen elkaar dan ook aan. De polder-opgaven met de betekenis "kippenzolder, kippenverblijf" zijn overgeplaatst naar het lemma "kippenzolder, polder" (2.5.2); zie de toelichting bij dat lemma. De twee elementen van de samenstellingen van het type kippen-hok zijn apart in kaart te brengen. Het eerste element (hoender-, kippen-, hennen- en kieken-) is hier in deze aflevering over de bedrijfsgebouwen niet verder behandeld; men vindt het in de aflevering over het pluimvee, waar het beter tot z''n recht zal komen. Kaart 30 bevat het tweede element van de bedoelde samenstellingen, de bepaalde delen (-stal, -huis, -hok, -kooi, -kouw en -kot). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). Zie afbeelding 11. [N 5, 93 en 99; N 19, 31; JG 1a, 1b en 1c; A 10, 9h; A 48, 16a; L B2, 283; L 5, 53; L 38, 30; monogr.]
I-6
|
| 33407 |
kippenrek, hoenderrek |
hoenderrek:
hǫndǝrręk (Q121p Kerkrade),
rek:
ręk (Q121p Kerkrade),
stek:
štɛk (Q121p Kerkrade)
|
Een uit één of meer latten of balkjes bestaand rek bestemd om als slaapplaats te dienen voor de kippen. Een dergelijk rek kan zich in de koestal bevinden, maar ook in een apart kippenhok. Een aantal woordtypen is in het algemeen van toepassing op de ruimte waar de kippen overnachten. Zie daarom ook de lemmata "kippenhok" (2.5.1) en "kippenzolder" (2.5.2). Zie ook de betekeniskaart van polder, kaart 31. Zie ook afbeelding 11 bij het lemma "kippenhok" (2.5.1). [N 5A, 63a, 63c en 65; N 19, 33; JG 1a, 1b en 1d; A 48, 16f en 17c; L B2, 284; L 5, 53; L 40, 62a en 62b; R 3, 54; monogr.; add. uit: N 5A, 58b; A 10, 9h]
I-6
|
| 20863 |
kippensoep |
hoendersoep:
Verklw. hondertsüpje
hon’dertsoep (Q121p Kerkrade)
|
kippesoep
III-2-3
|
| 34486 |
kippenveer |
veer:
vē̜r (Q121p Kerkrade)
|
[L 5, 49; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 18000 |
kippenvel |
ganzenhuid:
ing jénzehōēt (Q121p Kerkrade),
hoenderhuid:
honderhōēd (Q121p Kerkrade),
hoendervel:
hondervel (Q121p Kerkrade, ...
Q121p Kerkrade)
|
kippevel (kleine bultjes met rechtopstaande haartjes bijv. ten gevolge van de kou) [kiepvel, ganzevel, kiekevlees] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 28278 |
kipper |
kiep:
kip (Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
[Willem-Sophia]),
kiepstoel:
kipštōl (Q121p Kerkrade
[(Domaniale / Wilhelmina)]
[Julia])
|
Apparaat dat mijnwagens omkeert om ze te ledigen. Het onderstel van de wagens wordt daarbij vastgezet in de ijzeren grijparmen van het toestel. Volgens een invuller uit Q 121 stond de "kiepstoel" altijd boven een bunker. [N 95, 692; N 95, 694; monogr.; Vwo 97; Vwo 262; Vwo 418; Vwo 421; Vwo 422; Vwo 866]
II-5
|
| 22324 |
kiskassen |
keilen:
?
kaile (Q121p Kerkrade)
|
Keilen.
III-3-2
|
| 28192 |
kitten |
kitten:
kitǝ (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale]),
toekitten:
tsǫwkitǝ (Q121p Kerkrade
[(Domaniale)]
[Domaniale])
|
De verbinding tussen twee luchtkokers dichtsmeren om te verhinderen dat er lucht ontsnapt. De invuller uit Q 15 merkt hierover op dat men op de mijn Maurits een vettige jute doek aanbracht onder de verbindingsband tussen de verschillende delen van een luchtkokertoer. [N 95, 223 add.]
II-5
|