| 18831 |
lijden |
lijden:
le⁄ən (Q121p Kerkrade),
ondergaan:
onger joa (Q121p Kerkrade)
|
een onaangename toestand verduren [lijden, onderstaan] [N 85 (1981)] || lijden [ZND A2 (1940sq)]
III-1-4
|
| 20464 |
lijkbidder |
lijkbidder:
lijkbidder (Q121p Kerkrade)
|
lijkbidders; wordt het overlijden aangezegd door de naaste buren of door lijkbidders? Hoe heten deze (aanzeggers, aansprekers, groeveneugers, uitingstneugers, lijkers, enz.)? (duidelijk vermelden of deze naam op de buren of op de lijkbidders slaat) [VC 03 (1937)]
III-2-2
|
| 20254 |
lijkenhuisje |
lijkenhuisje:
liechehüs-je (Q121p Kerkrade)
|
Het gebouwtje op of bij het kerkhof, waar de lijkbaar staat en waar men vroeger zo nodig een lijk tijdelijk onderbracht [lijkenhuisje, liek(e)huuske, dodenhuisje, doeëdehuus-je?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 20186 |
lijkstro |
schoof:
schoof (Q121p Kerkrade)
|
lijkstroo; Hoe noemt men dit lijkstroo (schoofstroo, reeuwstroo, enz.). Zij er bepaalde uitdrukkingen die hiermee verband houden (bv. hij komt van het bed op het stroo) [VC 03 (1937)]
III-2-2
|
| 32014 |
lijmknecht, sergeant |
draaisergeant:
driǝnsǝržant (Q121p Kerkrade
[(van hout)]
)
|
Houten of metalen werktuig waarmee te lijmen delen vastgeklemd kunnen worden. Het bestaat uit één of twee lange benen waarop twee dwarsstukken zitten die met behulp van een draadspil naar elkaar toe gedraaid kunnen worden en de te lijmen delen op deze wijze vastklemmen. Lijmknechten bestaan in verschillende uitvoeringen en afmetingen. Met de in dit lemma opgenomen benamingen worden doorgaans grotere lijmknechten aangeduid, waarbij de lengte van het been of de benen meer dan 30 cm bedraagt. Zie ook afb. 120 en 121. [N 53, 216c; N 53, 217b; N 53, 215; N G, 15; monogr.]
II-12
|
| 30612 |
lijmverf |
lijmverf:
līm[verf] (Q121p Kerkrade)
|
Verf die als bindmiddel lijm bevat. Wegens de oplosbaarheid van de lijm in water kan lijmverf slechts binnenshuis worden toegepast. Lijmverf werd in Q 121 gebruikt voor het schilderen van plafonds en het bovendeel van wanden in gangen en trappehuizen. De verf werd samengesteld uit luchtstofkrijt, water en beenderlijm. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '-(verf)' het lemma 'Verf'. [N 67, 22; div.]
II-9
|
| 22329 |
lijn waar het spel begint |
aanvang:
avank (Q121p Kerkrade),
aat:
Doe móts op dr - aahauwe, je moet de lijn aanhouden (bij het knikkerspel).
aat (Q121p Kerkrade),
schraam:
Doe móts an dr - aahauwe (bij het knikkerspel
sjroam (Q121p Kerkrade, ...
Q121p Kerkrade)
|
De lijn waar bepaalde spelen beginnen [meet, mark, schreef, schram, erke, aanbrak, ambrok, lambrak, doodmeet]. [N 88 (1982)] || Streep.
III-3-2
|
| 30588 |
lijnolie |
lijnöl:
līnø̜al (Q121p Kerkrade)
|
Plantaardige, vette, drogende olie, gebruikt als bindmiddel voor olieverf. Lijnolie wordt gewonnen uit het zaad van de vlasplant. Gewone of rauwe lijnolie wordt voornamelijk gebruikt in grondverf en bij het mengen van verf, terwijl gekookte lijnolie en standolie doorgaans de basis vormen voor dekkende verfsoorten. Lijnolie wordt onderscheiden in vette en magere olie, in de zin van langzamer en sneller drogende olie. Zie ook de lemmata 'Lijnzaad' en 'Lijnzaadolie' in wld I.5, pag. 92, 93. [N 67, 13a; monogr.]
II-9
|
| 33276 |
lijnzaadkoek |
broei van lijnzaad:
brø̜i̯ va līnzǭǝt (Q121p Kerkrade)
|
Van de pulp wordt niet alleen meel en pap gemaakt, maar er worden ook gemakkelijk te bewaren koeken van geperst. Deze vormen wintervoer van een goede kwaliteit. Na het teloorgaan van het ambachtelijke olieslaan worden industriële lijnkoeken als veevoeder gebruikt. Zie aflevering II.3, Molenaar, lemma Koek, blz. 166.
I-5
|
| 24567 |
lijsterbes |
haneappel:
-
haane-eppel (Q121p Kerkrade),
heulenteerstruik:
-
hulletersjtroech (Q121p Kerkrade),
vogelskers:
-
voegelkiesj (Q121p Kerkrade)
|
lijsterbes (Sorbus aucuparia) [DC 26 (1954)]
III-4-3
|