e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kerkrade

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
maanlicht mond-licht: mon⁄delit (Kerkrade) maanlicht III-4-4
maanx mond (du.): mond (Kerkrade) maan III-4-4
maat, algemeen maat: moas (Kerkrade), tolstok: tsolsjtok (Kerkrade) de eenheid waarmee lengten, inhouden etc. worden gemeten, in het algemeen [maat, pegel] [N 91 (1982)] III-4-4
macaroni noedelen: noe’dele (Kerkrade) macaronie III-2-3
machinale steen gepreste steen: jǝprɛs˱dǝ štē (Kerkrade  [(meervoud: jǝprɛs˱dǝ šte ̞ŋ)']  ) Machinaal gevormde baksteen. [N 30, 54f] II-8
machine om roggebrooddeeg te maken broodmachine: bruatmašin (Kerkrade), zwartbroodmachine: šwatbruǝtmǝšiŋ (Kerkrade) Vergelijk het lemma ''mengmachine voor deeg''. [N 29, 104] II-1
madeliefje meelzoetje: meël’zus-je (Kerkrade), meibloemetje: -  maiblumsje (Kerkrade), meibloempje: mai̯blømšǝ (Kerkrade), meiklokje: mai̯qlø̜kšǝ (Kerkrade), -  maiglöksje (Kerkrade), meizoetje: mai’zus-je (Kerkrade) Bellis perennis L. Een zeer algemeen voorkomend plantje met losse witte bloempjes, die aan de uiteinden paarsrood kunnen aanlopen, met een geel hartje. Het komt voor in weilanden, op gazons en in bermen en bloeit bijna het hele jaar door, vooral van april tot september. Het varieert in hoogte van 5 tot 15 cm en wordt ook vaak meizoentje genoemd. Door de onzekere etymologie van het woord meizoentje, waarin mei- oorspronkelijk vermoedelijk eerder "weide" dan "mei(maand)" betekent, met zijn vele (volksetymologische) vervormingen, is de onderverdeling van de verschillende typen zeer globaal gehouden. Invoeging van -l- (en -r-) komt voor onder meibloempje en meizoetje; de betrokken varianten staan telkens achteraan in de behandeling van de woordtypen; molenzoetje is echter apart gehouden. [A 17, 1a; A 49B, 1a; L 40, 81; monogr.] || madeliefje [DC 17 (1949)] || madeliefje, meizoentje I-5, III-4-3
magazijn magazijn: magazijn (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Maurits]), majazīn (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), majǝzīn (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]) Algemene benaming voor een ondergronds of bovengronds magazijn. Het woordtype "catrîye" is specifiek van toepassing op een ondergronds magazijn. [N 95, 9; Vwo 492; Vwo 222; monogr.] II-5
magazijn voor ontplofbare stoffen dynamietsmagazijn: dinamitsmajǝtsīn (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]) Ondergronds magazijn waar springstof wordt opgeslagen. [monogr.; Vwo 610] II-5
magazijnmeester magazijnmeester: majazīnmēstǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Willem-Sophia]), majǝzīnmēstǝr (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Julia]), magazijnsmeester: majǝtsīnsmēstǝr (Kerkrade  [(Wilhelmina)]   [Maurits]) Opziener over hetgeen in een magazijn boven- en ondergronds voorhanden is. Het woordtype "chef-catrîye" is specifiek van toepassing op de magazijnmeester van een ondergronds magazijn (Vanwonterghem pag. 90). [N 95, 160; Vwo 231; monogr.] II-5