| 33432 |
schuurkelder, aardappelkelder |
aardappelkelder:
i̯ápǝlkálǝr (P055p Kermt),
bietenkelder:
bītǝkálǝr (P055p Kermt),
onder de tas(t):
onǝrǝn taǝst (P055p Kermt),
patattenkelder:
pǝtatǝkálǝr (P055p Kermt)
|
Onder de verhoogde tasruimte naast de dorsvloer kan zich een kelder bevinden die ten dele uitgegraven, ten dele hoger dan de begane grond gelegen is. De kelder wordt gebruikt als bewaarplaats voor aardappelen, bieten en soms granen. Opgenomen zijn ook benamingen voor een kelder elders in de schuur of net buiten de schuur, die toegankelijk is vanuit de schuur. Omdat de aardappelkelder, die vroeger veelal onder de oven was (vergelijk het lemma "ovenkelder", (3.1.7), tegenwoordig ook vaak in de schuur te vinden is (waarbij de benaming niet veranderde), zijn de benamingen voor de aardappelkelder hier ook opgenomen, vooral omdat ze overeenstemmen met die voor de kelder onder de tasruimte. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (schuur) het lemma "schuur" (3.1.1). [N 5A, 70c en 71d; JG 1a en 1b; monogr.; add. uit N 5A, 25c; N 5, 136]
I-6
|
| 33416 |
schuurpoort |
inrijpoort:
ēnręi̯pǭt (P055p Kermt),
schuurpoort:
sxiǝrpǭǝt (P055p Kermt),
sxīrpō.t (P055p Kermt)
|
De grote dubbele deur die toegang geeft tot de schuur en de mogelijkheid biedt met de oogstwagens tot op de dorsvloer te rijden. Meervoudige opgaven benoemen de beide poortvleugels. Voor de behandeling van de namen van de poortvleugels en van het sluitwerk van de poort zie de paragraaf over de grote toegangspoort van de boerderij, par. 4.1. Zie ook het lemma "stalpoort, staldeur" (2.1.3) en, voor de benaming dendeurtje, ook het lemma "deurtje in een poortvleugel" (4.1.12). Vergelijk ook de betekeniskaart van poort "schuurpoort" en "hek" in de aflevering over de landerijen (I.8). Zie voor de fonetische documentatie van het woord (poort) het lemma "poort" (4.1.1). Zie ook afbeelding 12 bij het lemma "schuur" (3.1.1). [N 5A, 51a; N 4, 37; JG 1a en 1b; A 10, 7b; Gwn 4, 10; monogr.]
I-6
|
| 34117 |
scrotum |
beurs:
bǫ.s (P055p Kermt)
|
Teelzak van de stier. [JG 1a, 1b]
I-11
|
| 34522 |
seksen |
keuren:
kērǝ (P055p Kermt),
sekken:
sɛkǝ (P055p Kermt)
|
Bij kuikentjes de haantjes van de hennetjes afzonderen en ze vervolgens doden. Haantjes zijn er minder nodig en het is onvoordelig om die lang eten te blijven geven. [N 19, 58; JG 1a, 1b]
I-12
|
| 20962 |
selderij |
selderie:
seͅldəri (P055p Kermt)
|
[Goossens 1b (1960)]
I-7
|
| 19778 |
sering |
nageltjes:
-
nageltjes (P055p Kermt, ...
P055p Kermt),
Komt voor in WLD III, Flora; daar ontbreekt het ZND materiaal; aan ZND 02 is hier toegevoed het materiaal van ZND 15 (1930), 022
neigelkes (P055p Kermt),
sint-jansbloem:
Sint-Jansbloem (P055p Kermt, ...
P055p Kermt),
Komt voor in WLD III, Flora; daar ontbreekt het ZND materiaal; aan ZND 02 is hier toegevoed het materiaal van ZND 15 (1930), 022
sint jansbloem (P055p Kermt)
|
sering || Syringa vulgaris, Fr. Lilas [ZND 02 (1923)]
I-7, III-4-3
|
| 18681 |
sierlijke omslagdoek |
frullingdoek:
[sic]
frōͅleŋdōͅək (P055p Kermt)
|
omslagdoek, sierlijke ~ met franjes, thans nog wel in gebruik als kapstok- of tafelkleedje [draadjesneusdoek, fraanjeldook] [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 24242 |
sijs |
sijsje:
zèskə (P055p Kermt)
|
sijs [ZND m]
III-4-1
|
| 17752 |
sik |
bokkenbaardje:
bokəbadsjə (P055p Kermt)
|
Een sikje (puntig baardje aan de kin). [ZND 06 (1924)]
III-1-1
|
| 28694 |
sikkel |
zikkel:
zi.kǝl (P055p Kermt)
|
Werktuig in de vorm van een halve cirkel met een korte steel dat gebruikt wordt om gras en soms ook wel graan te maaien. In Noord Ned. Limburg is herhaaldelijk opgemerkt: "zelden in handen van boeren ... het is een typisch vrouwengereedschap" (L 270). [N 11, 88; N 18, 79; JG 1a, 1b, 2c; A 4, 28 en 28a; A 14, 7 en 11; A 23, 16.2; L 20, 28; L 42, 46; L 45, 11; Lu 1, 16.2; NE 2, 1; Wi 51; monogr.; add. uit N Q, 11c]
I-5
|