| 33100 |
aren lezen |
oogsten:
űstǝ (P055p Kermt)
|
Het oprapen en verzamelen van de achtergebleven aren op het veld. Het was vroeger gewoonte de aren die op het pasgemaaide en geoogste veld achterbleven, te laten liggen, zodat behoeftigen deze konden verzamelen. Het was een vorm van armenzorg. [N 15, 35; JG 1a, 1b, 1c, 2c; L 39, 40; Lu 3, 6; R [s], 31; R 3, 68; monogr.; add. uit A 23, 16.2]
I-4
|
| 32877 |
arend van de zeis |
ang:
ãŋ (P055p Kermt),
haak:
hǭǝk (P055p Kermt)
|
Het blad van de zeis loopt aan de zijde waar het met de steel verbonden is uit in een smal, vaak extra verstevigd, stukje staal, de arend, dat tegen de steel van de zeis aanligt en door middel van de zeisring daaraan wordt vastgemaakt. Aan het uiteinde is de arend voorzien van een nokje dat in een gat in de steel wordt gestoken of geslagen; soms zijn er twee dergelijke nokjes (vergelijk het woordtype dobbelang). Voor de hoek die de arend met het zeisblad maakt, en het belang hiervan voor een goede "voering" van de zeis, zie de algemene toelichting bij deze paragraaf. Zie afbeelding 5, nummer 1. [N 18, 68a; JG 1a, 1b; A 4, 28c; A 14, 1; L 20, 28c; L 45, 1; monogr.]
I-3
|
| 25055 |
armvol |
armvol:
ermvol (P055p Kermt, ...
P055p Kermt),
ɛrǝmvǫl (P055p Kermt)
|
armvol [ZND 01 (1922)], [ZND 01u (1924)] || De hoeveelheid stro of aren die men in de armen kan vasthouden. Zie ook het lemma ''handvol hooi'' (5.1.4) in aflevering I.3. [N 7, 58; L 1, a-m; L 1u, 8; L A1, 88; Wi 51; monogr.]
I-4, III-4-4
|
| 32672 |
asblok |
asblok:
as˱blǫk (P055p Kermt)
|
Houten blok met aan de onderzijde een gleuf waarin de metalen as bevestigd wordt, ter versteviging van de as. Zie verder ook WLD I.1 voor het asblok van de ploeg. [N 17, 40 + 44j + 50b + 51; N G, 48a; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 2b; monogr.]
I-13
|
| 22897 |
aswoensdag |
asgoensdag:
asgoonsdaach (P055p Kermt)
|
Aswoensdag. [ZND 01 (1922)]
III-3-3
|
| 19561 |
aszeef |
assenzift:
a͂səzeft (P055p Kermt)
|
zeef; inventarisatie soorten en gebruiksmogelijkheden; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 25073 |
averechts, achterstevoren |
averechts:
eejvərechs (P055p Kermt),
contraire (fr.):
kontraorə (P055p Kermt)
|
averechts [ZND 05 (1924)]
III-4-4
|
| 20582 |
avondmaal |
avondskost:
oskos (P055p Kermt)
|
de laatste maaltijd van de dag, avondeten [ZND 02 (1923)]
III-2-3
|
| 20546 |
azijn |
edik:
verzamelfiche, ook mat. van ZND 1, a-m
eek (P055p Kermt)
|
azijn [ZND 01u (1924)]
III-2-3
|
| 18321 |
baaien onderrok |
frullenrok:
frellenroͅk (P055p Kermt)
|
onderrok, dikke baaien ~ [N 24 (1964)]
III-1-3
|