| 19545 |
ketsgereedschap |
ketser:
ketser (L369p Kinrooi),
ketsgetuig:
keͅts˃gəty(3)̄x (L369p Kinrooi)
|
slagpen, stalen ~ en vuursteen in de tondeldoos te zamen (ketsgetuig) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 32783 |
kettingeg, weide-eg |
ketting[eg]:
kęteŋ[eg] (L369p Kinrooi)
|
De kettingeg bestaat uit een vier-, soms driehoekig raam of slechts uit een losse voor- en achterbalk, waartussen kettingen gespannen zijn. Aan deze kettingen zijn korte en lichte tanden bevestigd. Zie afb. 13 en 14. Met de kettingeg wordt voornamelijk licht werk verricht. Het bekendst is het gebruik als weide-eg. Men bewerkt de weide met de kettingeg om de grasmat luchtiger te maken, om mest te verspreiden en molshopen te slechten. Men kan de kettingeg ook gebruiken om gerooide en in panden gelegde suikerbieten van de aanklevende aarde te ontdoen. Soms wordt met de kettingeg ook akkerland bewerkt. Van enige termen aan het einde van het lemma vindt men de plaatselijke varianten in het lemma ´akkersleep, weidesleep´ vermeld. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''. [JG 1a + 1b + 2c; A 13, 16b; A 40, 10; N 11, 72e + 71 add.; N 11A, 163a + 181f; N 14, 81 add.; N J, 10; N P, 18b; monogr.]
I-2
|
| 19496 |
keukenrek |
rek:
rek (L369p Kinrooi),
schap:
šāp (L369p Kinrooi)
|
de plank waarop het keukengerief wordt gezet [ZND 32 (1939)] || een rek (plank waarop potten en pannen staan) [ZND B1 (1940sq)]
III-2-1
|
| 24183 |
kiekendief |
stootkop:
stūətkop (L369p Kinrooi)
|
kiekendieven (± 47 langere staart en smallere vleugels dan buizerd [086]; slome kringetjesdraaiers; steeds laag boven grond; nest op de grond; bruine en grijze soorten; sommige in rietland of moeras, andere op de hei; ook wel eens op de trek [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 33163 |
kiemen, schieten, botten van pootaardappelen |
schieten:
šētǝ (L369p Kinrooi)
|
J. Goossens heeft in zijn enquêtes twee begrippen afgevraagd: "kiemen" (algemeen van een zaadje) en "botten" (gezegd van een pootaardappel, wanneer deze in de kiembak ligt); afgezien van een klein fonetisch detail zijn er géén afwijkingen tussen beide lijsten van antwoorden, behoudens in P 187, waar "botten" jongen (wellicht schertsend?) is; in Q 3, 5, 9 en 187a waar voor de aardappel botten wordt gegeven (wellicht invloed van de cultuurtaal) en in Q 156 waar voor de aardappels ze zijn gehikt werd opgegeven. De opgaven van beide lijsten zijn derhalve in dit lemma samengenomen. Kienen moet begrepen worden als een contaminatie van kiemen (voor de klinker) en kijnen (voor de slotmedeklinker). Zie ook de toelichting bij het voorgaande lemma Scheut. [N M, 16b; JG 1a, 1b, 2c; monogr.; add. uit S 17]
I-5
|
| 17764 |
kies |
dikke tand:
dikə ta:nt (L369p Kinrooi)
|
een baktand (dikke tand) [ZND B1 (1940sq)]
III-1-1
|
| 17919 |
kietelen |
krevelen:
kri:vələ (L369p Kinrooi)
|
kittelen [ZND B1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 24184 |
kievit |
kievit:
kīvət (L369p Kinrooi)
|
kievit (31 ronde vleugels; kuifje; bekend van de eierenraperij [N 09 (1961)]
III-4-1
|
| 24337 |
kikker |
kwakkerd:
kwakərt (L369p Kinrooi, ...
L369p Kinrooi)
|
kikvors [ZND B2 (1940sq)] || kikvors, puit [RND]
III-4-2
|
| 24336 |
kikkerdril |
kwakkerdengeut:
kwakərtəgô.t (L369p Kinrooi)
|
kikkerrit [RND]
III-4-2
|