| 27559 |
het akkoord bespreken of sluiten |
(het/de) akkoord afslieten:
akǭrt āfšlē̜tǝ (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Laura, Julia])
|
Na de Tweede Wereldoorlog veranderde het systeem van het éénmansakkoord in dat van het groepsakkoord. Een groep van vijf à zes man werkte gezamenlijk in één vak van de pijler en werd aan de hand van de collectief geleverde prestaties per maand betaald (Dieteren 1984 pag. 11). Moordende concurrentie zoals door toedoen van het éénmansakkoord werd uitgesloten. Iedere houwer verdiende nu hetzelfde. Nog later verdween ook dit akkoordsysteem en gold per kolenpijler één en hetzelfde akkoord. Cont in het woordtype "cont maken" is de verkorte vorm van contract. [N 95, 911; monogr.]
II-5
|
| 23258 |
het angelus luiden |
engel des heren:
t loewt v d ingel des hieëre (Q111p Klimmen),
#NAME?
d ingelesieëre loewe (Q111p Klimmen)
|
Het angelus luiden rond het middaguur [het luidt......?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 30770 |
het behang insmeren |
inpappen:
enpapǝ (Q111p Klimmen),
insmeren:
e(n)šmīǝrǝ (Q111p Klimmen),
pappen:
papǝ (Q111p Klimmen)
|
Het behangselpapier met behulp van de papborstel met plaksel bestrijken. [N 67, 97a; monogr.]
II-9
|
| 22120 |
het binnenkomen van de duif |
inkomen:
’t in kómme (Q111p Klimmen)
|
Hoe zegt men: het binnenkomen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 28124 |
het dak afkloppen |
(het dak) afkloppen:
āfklopǝ (Q111p Klimmen
[(Oranje-Nassau I / III / IV)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Door middel van kloppen onderzoeken of zich in het dakgesteente losse steenlagen bevinden die dreigen in te storten. Een goed dak geeft een scherpe klank, terwijl een slecht dak een doffe of holle klank laat horen (Handb. H. pag. 115). [N 95, 486; N 95, 890; N 95, 298; monogr.; Vwo 9, Vwo 44]
II-5
|
| 30508 |
het dak spreiden |
spreiden:
špręjǝ (Q111p Klimmen)
|
De spreilaag aanbrengen. Het spreiden gebeurt met riet van 2,5 tot 3 meter lang en dient om de binnenkant van het dak een mooi aanzicht te geven en vooral om een dekbodem te vormen, zodat de kortere deklagen die over de spreilaag heen worden gelegd, niet naar binnen schieten. [N F, 33b]
II-9
|
| 23802 |
het doopwater wijden op paaszaterdag |
water wijden:
water wiëe (Q111p Klimmen)
|
Het gebruik om op Paaszaterdag het doopwater te wijden en wijwater te halen. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 19647 |
het gras maaien |
(het) gras afdoen:
⁄t graas aaf doea (Q111p Klimmen),
(het) gras maaien:
⁄t graas mieè (Q111p Klimmen),
afdoen:
aafdoe (Q111p Klimmen),
aafdoen (Q111p Klimmen)
|
Wat is bij u de uitdrukking voor \'het gras afmaaien\'? (afdoen, afsnijden) [N 104 (2000)]
III-2-1
|
| 23742 |
het heilig hartbeeld laten introniseren |
intronisatie (<fr.):
intronisatie (Q111p Klimmen),
introniseren (<fr.):
intronisére (Q111p Klimmen)
|
Een beeld van het H.Hart in het huisgezin laten introniseren, d.w.z. plechtig een ereplaats geven, door een parochiegeestelijke, wanneer die op huisbezoek komt. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23990 |
het heilig oliesel ontvangen |
heilig vormsel krijgen:
ut heilig vurmsel kriege (Q111p Klimmen),
heilige olie krijgen:
der hèlige aolie kriege (Q111p Klimmen),
oliesel ontvangen:
t aoliesel óntvange (Q111p Klimmen)
|
Het H. Oliesel ontvangen. [N 96D (1989)]
III-3-3
|