| 33756 |
veulen |
veulen:
vȳǝlǝ (Q111p Klimmen)
|
Jong paard, gewoonlijk tot de leeftijd van twee en een half jaar. [JG 1a, 1b; A 4, 2d; L 20, 2d; L A1, 262; N 8, 1; Gwn 5, 10; RND 107; S 40; Wi 4; monogr.]
I-9
|
| 24057 |
viaticum |
communie (<lat.):
ze höbbe n`m de kemune brach (Q111p Klimmen),
heilige communie (<lat.):
de hellige commuie (Q111p Klimmen)
|
De H. Communie als teerspijs voor een stervende, viaticum. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 23910 |
vier uitersten |
vier uitersten:
de vier utesjte (Q111p Klimmen),
te weite: der doëd, aordeil, der hiëmel en de hel
de veer utesjte (Q111p Klimmen)
|
De vier uitersten van de mens (te weten: dood, oordeel, hemel, hel) [toponiem te Meijel: de Vruttersjte]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 32256 |
vierde deel van een stuk boomstam |
scheer:
šīǝr (Q111p Klimmen)
|
Zie de toelichting bij het lemma ɛklievenɛ.' [N E, 9]
II-12
|
| 22832 |
vieren |
vieren:
chəvi:rt (Q111p Klimmen),
viere (Q111p Klimmen)
|
gevierd [RND] || Vieren.
III-3-2
|
| 31386 |
vierkante vijl |
vierkantige vijl:
vērkɛntegǝ vīl (Q111p Klimmen)
|
Stalen vijl waarvan het blad vierkant van doorsnede is en vanaf het midden naar het uiteinde iets spits toeloopt. De vierkante vijl dient voor het vijlen van vierkante gaten, hoeken, etc. Zie ook afb. 103. [N 33, 91; N 33, 93]
II-11
|
| 30166 |
vierkante voegspijker |
voegbeitel:
vōx˱bęjtǝl (Q111p Klimmen)
|
Voegspijker waarvan het blad een vierkante doorsnede heeft. In Q 100 en Q 101 werd de vierkante voegspijker gebruikt om natuursteen te voegen, in L 382 om terugliggend voegwerk te maken. In Q 121 noemde men voegwerk dat met behulp van dit werktuig was gemaakt: 'viereckewerk' ('vēr`'kwęrǝk'). In Q 99* was dit type voegspijker zeldzaam en het had daarom ook geen specifieke naam. In Q 202 was de vierkante voegspijker onbekend, wel kende men daar een 'driehoekig ijzer' ('drējhukex˱ īzǝr'). [N 32, 33c; monogr.]
II-9
|
| 25306 |
viertel, maat van 7,5 l. |
viertel:
1 vingerhood = ± 0,01 lieter 1 mäötje = ± 0,10 lieter 1 sjöpke = ± 0,25 lieter 1 pint = ± 0,60 lieter 1 beksjke = ± 1/4 pint 1 hèjfke = ± 1/2 kan 1 kan = ± 1,40 lieter 1 anker = ± 30 kan 1 aam = ± 4 anker 1 iëker = ± 8 kan sjtök = oude wijnmaat van ? vaan = oude biermaat van ? tien = oude kolenmaat van 1/2 hectoliter of 2 kuipen okshoof = oude wijnmaat van ? Alle vorengenoemde maten en gewichten zijn in onbruik. De woorden zijn alleen nog bij ouderen bekend.
viertel (Q111p Klimmen)
|
de maat die een inhoud aangeeft van ± 7,5 liter = 1/20 aam (± 150-160 liter) [viertel] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 20574 |
vieruursboterham |
koffie, de -:
der kòffie (Q111p Klimmen),
d’r kóffie (Q111p Klimmen),
koffiedrinken, het -:
kəffedrinkə (Q111p Klimmen),
’t kòffiedrinke (Q111p Klimmen),
koffiestijd:
der kòffiestīēd (Q111p Klimmen),
koffestied (Q111p Klimmen),
vierurenskoffie, de -:
veer-ōēres-koffie (Q111p Klimmen)
|
de maaltijd met brood rond 4 uur [N 07 (1961)] || maaltijden; Hoe noemt U: Namen voor de verschillende maaltijden, afhankelijk van de tijd van de dag, eventueel van het jaar [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 23762 |
vigilie |
vigilie (<lat.):
vigilie (Q111p Klimmen, ...
Q111p Klimmen)
|
De avond vóór een kerkelijke feestdag [vigilie, heiligavond]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|