| 20941 |
een boterham smeren |
een snee bereiden:
ən snē brē̝ͅən (K359p Koersel)
|
smeren [RND]
III-2-3
|
| 22484 |
een cadeau geven |
schenken:
sxeͅŋkə (K359p Koersel)
|
Schenken. [ZND A1 (1940sq)]
III-3-2
|
| 21988 |
een duif bovenaan de deelnemerslijst zetten |
eerste inzet:
den 1ste inzet (K359p Koersel)
|
een duif bovenaan die lijst zetten (om te suggereren dat ze de meeste kans maakt op een goede uitslag)? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 21995 |
een duif op een kortere afstand laten vliegen |
terugtrekken:
terugtrekken (K359p Koersel)
|
een duif op een kortere afstand laten vliegen dan voorheen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 34532 |
een ei |
ei:
ē̜ (K359p Koersel),
ē̜. (K359p Koersel),
ę (K359p Koersel),
ęi̯ (K359p Koersel),
eitje:
ęi̯kǝ (K359p Koersel)
|
[L 1a-m; L 3, 8; L 5, 79; L 26, 13b; L 30, 18b; L 35, 7; JG 1b; RND 123; Vld.; monogr.]
I-12
|
| 32747 |
een geerakker ploegen |
korte voren ploegen:
kǫrtǝ vōrǝn plugǝn (K359p Koersel)
|
Afhankelijk van de gebruikte ploeg en de gevolgde ploegwijze kan de geer van een trapeziumvormige akker op verschillende manieren worden geploegd. Wordt de akker met een wentel- of een keerploeg bewerkt, dan kan men a) met de geer beginnen en dan - schuin tegen de geervoren aan - de lange voren ploegen, of b) met de lange voren beginnen en op de overblijvende geer korter wordende voren ploegen, waarbij tenslotte - schuin op de geervoren - nog enige lange sluitvoren worden geploegd. Op een uiteen te ploegen geerakker ploegt men vanaf de zijkanten eerst de lange voren, totdat men de in midden uitgezette geer bereikt. Daar ploegt men dan korter wordende voren, die in het midden (waar men moest keren) worden aangevuld met een aantal lange sluitvoren. Wordt die geerakker het jaar daarop bijeengeploegd, dan ploegt men in het midden eerst het daar uitgezette geerstuk bijeen; daarop laat men dan de lange voren volgen. Als een trapeziumvormige akker geploegd kan worden in voren die in dezelfde richting lopen als de evenwijdige korte en lange zijde van het stuk, hoeft men geen geer te ploegen. Voor het([...)-gedeelte van sommige varianten zie men het vorige lemma. [N 11, 64; N 11A, 126a + b + c + d; JG 1a + 1b; monogr.; A 33, 9 add.]
I-1
|
| 25600 |
een gleuf aanbrengen in het deegbrood |
knippen:
knippen (K359p Koersel)
|
Met de schaar of het mes een gleuf aanbrengen in het deegbrood. Volgens de informant van L 330 wordt dit "knippen" gedaan om het rijzen te bevorderen bij slechte deeg. [N 29, 44a]
II-1
|
| 21991 |
een hoog bedrag op één duif zetten |
poulen (<fr.) tot 500:
poelen tot 500 (K359p Koersel)
|
Hoe heten de volgende combinatiemogelijkheden bij het inleggen/inzetten: een hoog bedrag op één duif zetten? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 19855 |
een huis huren |
huren:
huren (K359p Koersel)
|
een huis huren [ZND 27 (1938)]
III-2-1
|
| 30049 |
een huis uitzetten |
afpalen:
afpǫǝlǝ (K359p Koersel)
|
De omtrek van een te bouwen huis met palen en planken uitzetten. [N 30, 24a; monogr.]
II-9
|