e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Koningsbosch

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vaars vaars: vē̜š (Koningsbosch) Jonge koe van ongeveer twee jaar die nog geen kalf heeft gehad of voor de eerste maal kalft. [JG 1a, 1b; A 2, 38; A 4, 11; Gwn V, 6; L 8, 27; L 20, 11; R 3, 37; S 38 en 49; Wi 16; monogr.; add. uit N 3A, 20] I-11
vader pap: meest  pap (Koningsbosch), vader: vroeger meer: -  vaadər (Koningsbosch), vater (du.): enkele zeggen: -; cf. VD D-N s.v. "Vater  vattər (Koningsbosch) (vader;) Hoe wordt de vader door de kinderen aangesproken? [DC 05 (1937)] III-2-2
vagevuur vagevuur: vagevuur (Koningsbosch) Het vagevuur [vèègvuur, veëjevuur]. [N 96D (1989)] III-3-3
van de duivel bezeten van de duivel bezeten: van de duuvel bezaete (Koningsbosch) Van de duivel bezeten [mit der duvel bezaese]. [N 96D (1989)] III-3-3
vang praam: prām (Koningsbosch) Algemene benaming voor de gehele reminrichting aan het aswiel van windmolens. De vang bestaat uit een houten of stalen ring, al dan niet uit één stuk, die onder invloed van een zwaar gewicht, de vangbalk , om een houten wiel wordt geklemd. Het afremmen van de as met het gevlucht gebeurt aan de voet van de molen of op de zwichtstelling met behulp van het vangtouw. Zie ook afb. 51. Men onderscheidt twee typen vanginrichtingen, namelijk de blokvang en de hoepelvang. Tot de blokvang behoren de Vlaamse vang en de Hollandse vang of stutvang. De hoepelvang kan worden onderverdeeld in de houten- en stalen hoepelvang. Zie voor de benamingen van de diverse typen van vanginrichtingen de lemmata ɛhoepelvangɛ, ɛblokvangɛ, enz.' [N O, 12a; A 42A, 79; Sche 57; monogr.; N D, 33 add.] II-3
vangbalk praambalk: prāmbalǝk (Koningsbosch) De zware balk die de vang aantrekt. De vangbalk is met één uiteinde aan de vangezel bevestigd, terwijl het andere einde los hangt en op en neer kan bewegen. In de buurt van het vaste einde is de balk door middel van het lange sabelijzer met het sabelstuk van de vang verbonden. Zie ook afb. 51.4 en 53. [N O, 12l; A 42A, 80; monogr.] II-3
vangen vangen: vangə (Koningsbosch) vangen [DC 02 (1932)] III-1-2
vangtouw praamzeel: prāmzēl (Koningsbosch) Het touw aan de vangstok, waarmee men vanaf de grond of de stelling de vang kan bedienen. Zie ook afb. 51.9. [N O, 12q; N O, 12t; A 42A, 85; monogr.] II-3
varkensstal, varkenshok varkensstal: vɛrkǝs[stal] (Koningsbosch) De stal of het deel van de stal waarin zich de varkenshokken bevinden. Doorgaans wordt er geen onderscheid gemaakt in de aanduiding van de stal in de zin van het gebouw of deel daarvan en in die van het hok, de houten constructie waarin de varkens zich bevinden. De opgaven waarbij wèl is aangegeven dat zij betrekking hebben op het houten hok, staan achter in het lemma bijeen. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.3). Zie ook de plattegronden van de stallen in paragraaf 1.2. [N 5A, 60a en 60b; N 5, 105c; A 10, 9d en 9e; L 38, 27; S 39 en 50; monogr.] I-6
varkenstrog trog: trǭx (Koningsbosch) De vaste voerbak in een varkenshok voor het vloeibare voedsel. [N 5A, 60d; A 4, 4d; L 8, 19; L 20, 4d] I-6