| 20812 |
pekel |
pekel:
pīkǝl (Q074p Kortessem)
|
De zoutoplossing waarin het vlees wordt bewaard. [N 28, 108; monogr.]
II-1
|
| 21415 |
pennenhouder |
pennensteel:
pennestiel (Q074p Kortessem)
|
pennenhouder [ZND 40 (1942)]
III-3-1
|
| 34103 |
pens |
krikzak:
krekzak (Q074p Kortessem),
mookzak:
mø̄kzak (Q074p Kortessem)
|
De eerste afdeling van de maag van de koe waarin het voedsel geweekt wordt. Een koe heeft vier magen: de pens, de netmaag, de boekpens en de lebmaag. In de "Amsterdamse" vragenlijst nr. 9 werd via de vragen 11a, 11b, 11c en 11d naar de dialectbenamingen gevraagd voor deze vier magen. Exact werd gevraagd naar de benamingen voor pens, netmaag, boekpens en lebmaag. In de "Nijmeegse" vragenlijst nr. 28 werd ook gevraagd naar de dialectbenamingen voor de vier magen. Maar hier werden de vragen wat vager gesteld. De pens wordt omschreven (vr. 80) als de "maag waarin het voedsel het eerst komt", de netmaag als de "langwerpige maag" (vr. 81), de boekpens als "de maag die van binnen vol vliezen zit" (vr. 82) en de lebmaag als "de maag met heel grove uitsteeksels aan de binnenkant" (vr. 84). Door deze vage vraagstelling sluipt onzekerheid door in de antwoorden van de "Nijmeegse" respondenten: termen worden nogal eens door elkaar gehaald voor de diverse magen. Zo goed mogelijk is in dit lemma en de volgende drie lemmata geprobeerd de juiste benaming bij het juiste begrip onder te brengen. In wbd afl. 3 (Het rund) blz. 364 wordt het vermoeden geuit dat we hier eerder met een cultuurbegrip te maken hebben dan met een onder de mensen (nog) levende werkelijkheid en dat voornoemde vierdeling ook niet meer echt levend is bij de huisslachter. Dit vermoeden zou ook op de "Limburgse" antwoorden van toepassing kunnen zijn. [N 28, 80; A 9, 11a; L 48, 15]
I-11
|
| 22132 |
persoon die zorgt voor verdwaalde duiven |
verzamelaar:
verzameler (Q074p Kortessem)
|
Hoe heet de persoon die zorgt voor verdwaalde duiven? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 33566 |
perzik |
pjersel:
pjassel (Q074p Kortessem)
|
I-7
|
| 24856 |
perzikkruid |
wilweie:
wilwęi̯ (Q074p Kortessem)
|
Polygonum persicaria L. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland, in tuinen en wegbermen met zeer kleine roze bloempjes in de vorm van een aar, lancetvormige bladen met een zwarte vlek en roze-rode stengels. Het bloeit van juni tot de herfst. De lengte varieert van 20 tot 100 cm. Voor weie (wilgen) zie ook de toelichting bij het lemma Hanepoot. [JG 1b, 1c, 2c; A 60A, 56]
I-5
|
| 18281 |
pet: algemeen |
klak:
klak (Q074p Kortessem, ...
Q074p Kortessem,
Q074p Kortessem),
muts = zonder klep
klak (Q074p Kortessem),
muts:
muts = zonder klep
muts (Q074p Kortessem)
|
klak (pet) || pet (hoofdbedekking voor mannen) - zijn er verschillende benamingen? [ZND 16 (1934)] || pet (hoofddeksel voor jongens) [ZND B1 (1940sq)] || pet, muts, klak [RND]
III-1-3
|
| 33568 |
peterselie |
petersel:
peitersil (Q074p Kortessem),
petərsel (Q074p Kortessem),
peterselie:
peͅi̯tərsēli (Q074p Kortessem)
|
[Goossens 1b (1960)] [ZND 05 (1924)]
I-7
|
| 19547 |
petroleumlamp |
quinquet:
Of \'keinkeis\'.
kijnkijs (Q074p Kortessem)
|
Kandelaar. Hoe heet een kandelaar, zoals er vroeger langs beide zijden op de schoorsteen stonden ? [ZND 37 (1941)]
III-2-1
|
| 21063 |
peul |
holster, de -:
dolster (Q074p Kortessem)
|
groene schaal waarin erwten en bonen zitten [ZND 40 (1942)]
III-2-3
|