e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kortessem

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
puimsteen puimsteen: pø̜jmstęjn (Kortessem) Lichte poreuze gestolde lava met een sponsachtig uiterlijk voor het polijsten van houtwerk en het inschuren van natte grondverf. De 'Gotlandsteen' (Q 162) is een zeer fijnkorrelige zandsteen uit Gotland in Zweden, harder dan puimsteen, die voor fijn schuurwerk wordt gebruikt. [S 29; L 40, 80; N 67, 60c; Renders 1; monogr.] II-9
punaise punaise (fr.): penijs (Kortessem) Duimspijker. III-3-1
punt kopje: køpkǝ (Kortessem) De punt in de gleuf van het staakijzer van watermolens bij het balanceerwerk. [Vds 139] II-3
punt van het blad van de zeis tip: tip (Kortessem) De scherpe punt aan het blad van de zeis, aan het uiteinde tegenover de arend en de hak. Zie afbeelding 5, nummer 3. [N 18, 68c; JG 1a, 1b, 2c; monogr.] I-3
putzwengel putstok: pøtstoͅ.k (Kortessem, ... ), welboom: welboum (Kortessem) [ZND 32 (1939)] [ZND m] I-7
pyama pyjama {piama}: pizjema (Kortessem) pyjama III-1-3
raadsel(tje) raadsel(tje): e roətsəl (Kortessem) Een raadsel. [ZND B1 (1940sq)] III-3-2
raam venster: venstǝr (Kortessem), vī.nstǝr (Kortessem  [(+)]  ) Zie kaart. Een van glas voorziene opening waardoor het buitenlicht naar binnen valt. In het onderzoeksgebied worden de woorden 'venster' en 'raam' ook wel gebruikt voor de houten of metalen omlijsting waarin de vensterruit wordt geplaatst. In het Standaardnederlands zijn de woorden 'raam', 'venster' en 'glas' onzijdig, in de meeste Limburgse dialecten echter vrouwelijk. Wanneer door de invullers nadrukkelijk een vrouwelijk genus werd opgegeven, is achter de betreffende plaatscode een (+) opgenomen. [N 55, 37; RND 49; A 46, 10a; L mon.; monogr.; Vld.] II-9
raapzaadolie raapsmout: ropsmā.t (Kortessem) De olie die uit raapzaad wordt geslagen. Zie de toelichting bij het lemma Koolzaadolie. Bomolie is de olie die uit de eerste slagen van de molen wordt verkregen; ze is van goede kwalitetit en wordt als slaolie gebruikt. Bij de typen lijzend, lijzendsmout en lijzentesmout is uitdrukkelijk opgemerkt dat het om raapolie gaat. Bij de opgave raapzaad is uitdrukkelijk opgemerkt dat het om olie gaat. [JG 1a, 1b; monogr.] I-5
raar, vreemd aardig: ôdig (Kortessem), vreemd: vrùmp (Kortessem) eigenaardig, raar || vreemd III-1-4