e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Kwaadmechelen

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
tweeslachtige jonge kip kween: kwē̜ǝn (Kwaadmechelen) Met betrekking tot het woordtype loerhaan merken informanten op, dat deze een haan is met een geslachtelijke afwijking of dat deze het uiterlijk van een haan heeft maar geen volledige haan is. [N 70, 10; N C, add.; N 19, add.; monogr.] I-12
twijg stok: stǫk (Kwaadmechelen), zweep: zwiǝp (Kwaadmechelen), zweepje: zwępkǝ (Kwaadmechelen) Vaak wordt in plaats van een zweep ook een twijg gebruikt om het paard aan te vuren. [JG 1a, 1b; monogr.] I-10
twijg, jonge tak wis: IPA, omgesp.  wis (Kwaadmechelen) Een twijg, een jonge tak (bent, twijg, wis, sprik, tak, teen). [N 82 (1981)] III-4-3
ui, ajuin ajuin: ajuin (Kwaadmechelen), djuin: djø͂ͅn (Kwaadmechelen) ajuin (sg) [Goossens 1b (1960)], [Goossens 2a (1963)] I-7
uier ouwer: ūǝr (Kwaadmechelen), uier: ø̜̄r (Kwaadmechelen, ... ) [JG, 1b; A 30, 6e; L 49, 6e; N 8, 39a en 39b]De melkklier van de koe zoals zij zich uitwendig vertoont onder aan de buik. Op de kaart is het woordtype uier niet opgenomen. [JG 1a, 1b; Gwn V, 7; L 8, 24a; L 14, 27a; RND 127; S 38; Wi 51; monogr.] || Uier, alle tepels samen. [N 19, 19b; JG 1a, 1b] I-11, I-12, I-9
uil uil: nən ø͂ͅl (Kwaadmechelen) uil [ZND A2 (1940sq)] III-4-1
uit (voetbal) buiten: bø`ə (Kwaadmechelen) (De bal is) uit. [DC 49 (1974)] III-3-2
uiteenploegen afrijden: áfrę̄ǝn (Kwaadmechelen), afslagen: áfslǭgǝn (Kwaadmechelen) Manier van ploegen (met een "enkele" ploeg), waarbij de voren in de richting van de zijkanten van de akker worden omgekeerd. Nadat men aan een van beide zijden de eerste voor heeft geploegd, laat men de ploeg slepend over de wendakker gaan naar de andere zijde, om daar de tweede voor te ploegen. Via de andere wendakker verplaatst men zich weer naar de overzijde. Achtereenvolgens ploegt men nu de 3e voor tegen de Ie, de 4e tegen de 2e, enz. Terwijl de sleepweg van de ploeg over de wendakkers steeds korter wordt, komen de beide voren dichter bij elkaar te liggen, totdat zij midden op de akker bij elkaar komen en daar een greppel of laagte vormen. Voor de termen aanschieten op de reen en op de reen beginnen zie men ook het lemma de eerste voor ploegen, onder C. [N 11, 48; N 11A, 121a; JG 1a + 1b; A 33, 1a + b; monogr.] I-1
uitgedroogd schraal: sxrōl (Kwaadmechelen) Gezegd van slecht deeg. [N 29, 29c] II-1
uitglijden uitgreiden: ətgrijden (Kwaadmechelen), uitschuiven: øtsxøͅvṇ (Kwaadmechelen) uitglijden [ZND 24 (1937)] || uitglijden [ötschampe, uitslibbere, uitschuive] [N 10 (1961)] III-1-2