e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Lanaken

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
roep- en lokwoord voor de eend piele, piele, piele: pilǝ, pilǝ, pilǝ (Lanaken) [L 18, 2; L B2, 259b; GV 2, 2k; VC 14, 2r -r-; Vld.; N 19, 74, Q 111 add.; A 6, Q 36 add.; monogr.] I-12
roep- en lokwoord voor de gans kwak, kwak: kwak, kwak (Lanaken), wiele, wiele: wilǝ, wilǝ (Lanaken) Naast het roepen van namen kan men de ganzen ook lokken door met de tong te klakken of te fluiten. [VC 14, 2p -r-; L 47, 9d; A 6, 6] I-12
roep- en lokwoord voor de kalkoen schroet, schroet: šrūt, šrūt (Lanaken) Men kan de kalkoen roepen door het geluid van hen na te bootsen. Omdat ze vaak grootgebracht worden samen met de kippen, worden ze ook wel (L 191 (Afferden), 245b (Tienray), Q 2 (Hasselt), 192 (Margraten), 195 Sint-Geertruid)) gelokt met roepwoorden voor kippen. Een andere mogelijkheid tot lokken is dat men fluit of een bepaald keelgeluid (L 360 (Bree)) maakt. [L 47, 9C; A 6, 4] I-12
roep- en lokwoord voor de kip piet, piet: pet, pet (Lanaken), tiet, tiet: tet, tet (Lanaken), tiet, tiet, tiet: titǝ, titǝ, titǝ (Lanaken) Naast de verschillende roepwoorden kan men de kippen ook lokken door een zuigend klappend geluid te maken met de tong tegen de tanden (P 176 (Sint-Truiden)) of door te fluiten (Q 2 (Hasselt)). [N 19, 44a; L 47, 9a; A 6, 2b; A 6, 2a; VC 14, 2n -r-; Vld.; L B2, 259a; monogr.] I-12
roep- en lokwoord voor het kuiken tjiep, tjiep: tjip, tjip (Lanaken), tsjiep: tšīp (Lanaken) [N 19, 44b; A 6, 2c; L 47, 9b; VC 12 2o -r-; monogr.] I-12
roeren roeren: reuren (Lanaken), rørə (Lanaken), rø̄rə (Lanaken) In de soep roeren. [ZND 41 (1943)] III-2-3
roest roest: ros (Lanaken) roest [ZND 06 (1924)] III-4-4
roestplek ijzermaal: īzərmoal (Lanaken), īzərmōͅl (Lanaken), roestplek in linnen  iezermoal (Lanaken) roestplek [ZND 36 (1941)] III-2-1
roet roet: rōt (Lanaken) rookzwart onderaan een ketel [ZND 36 (1941)] III-2-1
rogge koren: [koren] (Lanaken) Secale cereale L. Tot in de jaren vijftig het meest geteelde graangewas in Limburg, met uitzondering van Haspengouw, waar tarwe de meest verbouwde graansoort was. Men zaait ongeveer 170 kg rogge per hectare. Het koren-gebied in dit lemma wijkt aanzienlijk af van dat in het lemma ''graan, koren'' (1.2.1); vergelijk de kaarten die bij de lemma''s getekend zijn. Zie voor de benaming koren en voor de fonetische documentatie van het woord [koren] in het gebied waar ''koren'' zowel de algemene benaming alsook de benaming van de rogge is, het lemma ''graan, koren'' (1.2.1). Zie afbeelding 1, a. [JG 1a, 1b; L 34, 55b; L lijst graangewassen, 6; S 30; Wi 52; monogr.; add. uit N 15, 1a] I-4