| 33663 |
wei |
wei:
wē̜i̯ (L422p Lanklaar),
węi̯ (L422p Lanklaar, ...
L422p Lanklaar)
|
Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.]
I-11, I-8
|
| 17844 |
wekken |
wekken:
weͅkə (L422p Lanklaar)
|
wekken [ZND A1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 32969 |
welig, gelp |
gelp:
gelp (L422p Lanklaar),
welig:
węi̯lex (L422p Lanklaar)
|
Opgaven voor de uitdrukking "de tarwe groeit welig, staat gelp". Derf betekent eigenlijk "ongaar, onrijp". [L 35, 61; monogr.]
I-4
|
| 21528 |
welkom |
welkom:
hij iz ër altied wilkoem (L422p Lanklaar)
|
Hier is hij altijd welkom. [ZND 08 (1925)]
III-3-1
|
| 32744 |
wendakkerhoeken |
hoeken:
hōǝk (L422p Lanklaar),
hø̄ǝk (L422p Lanklaar)
|
Bij het ploegen van de keerstrook of wendakker blijft, behalve als men na elke voor bij het keren de ploeg terugtrekt en aan de kant inzet, aan beide zijden van de wendakker een vierkant of rechthoekig keerstrookje over, dat thans vaak onbewerkt blijft, maar vroeger veelal met de schop (soms met de riek) werd omgewerkt. Een enkele keer diende het voor een ander gewas dan op de rest van de akker verbouwd werd. [N 11, 50b; N 11A, 125c; A 33, 7; N P, 1]
I-1
|
| 17597 |
wenkbrauw |
wenkbrauw:
wenkbrauwen (L422p Lanklaar)
|
dikke wenkbrauwen (haarbogen op het voorhoofd) [ZND 34 (1940)]
III-1-1
|
| 19098 |
wensen (niet in wbd 1.4) |
wensen:
wensə (L422p Lanklaar)
|
wensen [ZND A1 (1940sq)]
III-1-4
|
| 27774 |
wentelkoker |
beurkê-ton:
børkę̃-tǫn (L422p Lanklaar
[(Eisden)]
[Eisden])
|
Verticale cylindrische buis met spiraalvormige platen. De wentelkoker wordt gebruikt voor het vervoer van kolen en stenen van boven naar beneden in op- en neerbraken en tussenschachten. De invuller uit Q 15 merkt daarover voor de mijn Maurits op dat de kolen of stenen die boven in de wentelkoker werden gestort, er onder met dezelfde snelheid weer uitkwamen. [N 95, 838; monogr.; Vwo 213; Vwo 725; Vwo 833; Vwo 858]
II-5
|
| 32633 |
wentelploeg |
dobbele ploeg:
dǫbǝl [ploeg] (L422p Lanklaar),
melotte:
mǝlǫt (L422p Lanklaar),
wentelploeg:
węntǝl[ploeg] (L422p Lanklaar)
|
Een wentelploeg is een karploeg met tenminste twee ploeglichamen, die - boven elkaar aan de ploegboom bevestigd - elkaars spiegelbeeld vormen en bij het keren samen met de ploegboom 180° worden gedraaid. Aan de boom van zulk een ploeg zitten gewoonlijk ook twee kouters en twee voorscharen. Vroeger kon de wentelploeg ook een voet- of radploeg zijn. Omdat de ploegboom van een dergelijke ploeg niet in zijn geheel gedraaid kon worden, was het dubbele ploeglichaam draaibaar bevestigd aan het achterstuk van de ploegboom. Dit type wentelploeg heet achterwentelaar of staartwentelaar. Een voet- of radploeg met een ploeglichaam dat onder de ploegboom door gewenteld kan worden, wordt wel onderwentelaar genoemd. [JG 1b + 1b; JG 2a-1, 6 ; JG 2b-4, 1; N 11, 30; N 11A, 71 + 72 + 73; N J, 10 add.; N 27, 14 + 15 add.; A 27, 24 add.; monogr.]
I-1
|
| 21484 |
werk (zn.) |
werk:
ə weͅrək (L422p Lanklaar)
|
een werk [ZND A1 (1940sq)]
III-3-1
|