| 20629 |
beschuitpap |
beschuitenpap:
Syst. WBD
beschutepap (L289b Leuken),
kindjespap:
kintjespap (L289b Leuken),
lammetjespap:
lemkespap (L289b Leuken)
|
Melk met beschuiten (beschuitepap, luiwijvenpap, romme met bestelle?) [N 16 (1962)] || pap van gekookte melk met suiker en beschuit
III-2-3
|
| 33166 |
besjes aan de aardappelplant |
bellen:
bɛlǝ (L289b Leuken)
|
De besachtige groene vruchten die zich uit de bloemen van de aardappelplant ontwikkelen. Vroeger, voordat men pootaardappelen selecteerde uit de eigen oogst, werd uit deze vruchtjes van de plant pootzaad gewonnen. Het lemma bevat alleen meervouden. Bij goesbollen wordt door de zegslieden opgegeven dat ...kinderen deze bollen aan een lange twijg (steken) en dan de bollen zo ver mogelijk weggooien of zwiepen; goezen is "zwiepen". Warnant (1949, 175) vermeldt dit spel ook voor Waals Haspengouw. Het regelmatige voorvoegsel aardappel- of patatte- is hier weggelaten; zie het lemma Aardappel. Zie voor de fonetische documentatie van de varianten voor aardappel, ook datzelfde lemma Aardappel. [N 12, 7; L 32, 14; monogr.; add. uit JG 1b]
I-5
|
| 25105 |
bestendig weer |
vast (weer):
Nb. "e"van wer = franse père.
vast wer (L289b Leuken)
|
bestendig weer [vaste lucht] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 33607 |
besvrucht, algemeen |
beer:
bieër (L289b Leuken)
|
bes
I-7
|
| 21471 |
betalen |
over de brug komen:
euver de brök koome (L289b Leuken)
|
Betalen, over de brug komen [afschieten?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 27448 |
beton |
beton:
bǝton (L289b Leuken),
bǝtoŋ (L289b Leuken)
|
Een mengsel van cementspecie met een grove toeslag, bijv. grind, steenslag of bims, dat in bepaalde verhouding onder toevoeging van water wordt gemengd en tot een steenachtige massa verhardt. Een betonmengsel van één deel cement, twee delen zand en drie delen kiezel werd in L 321 een 'missing' ('meseŋ'), van 'missen' ø̄mengenø̄, genoemd. [N 30, 47a; N 30, 50; monogr.]
II-9
|
| 30046 |
beton storten |
storten:
stǫrtǝ (L289b Leuken)
|
De aangemaakte vloeibare beton in de bekisting gieten. Zie voor de fonetische documentatie van het woord '(beton)' het lemma 'Beton'. [N 30, 51c]
II-9
|
| 30045 |
betonijzer |
betonijzer:
[beton]īsdǝr (L289b Leuken)
|
Metalen staven die in het beton worden aangebracht. Beton dat op deze wijze is versterkt, kan beter de erop uitgeoefende buig- en trekspanningen opnemen. De afzonderlijke staven van betonijzer noemde men in Q 83 'ijzers' ('ęjzǝrs'). Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(beton)-' het lemma 'Beton'. [N 30, 51b]
II-9
|
| 30047 |
betonmolen |
betonmolen:
[beton]mø̄lǝ (L289b Leuken)
|
Toestel dat wordt gebruikt bij het aanmaken van met name grote hoeveelheden betonspecie. De betonmolen bestaat uit een peer- of cilindervormige mengtrommel met een nuttige inhoud van 50 tot 1000 liter die door een een elektromotor of een verbrandingsmotor wordt aangedreven. In de mengtrommel zijn schoepen aangebracht die tijdens het ronddraaien van de trommel de betonspecie mengen. Boven de molen is een waterreservoir geplaatst waaruit de vereiste hoeveelheid water automatisch aan het mengsel wordt toegevoegd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel '(beton)-' het lemma 'Beton'. [N 30, 50; monogr.]
II-9
|
| 25106 |
betrekken (lucht) |
zwaar worden:
de locht weurtj zwaor (L289b Leuken),
zwaarden:
Nb. Eerste gedeelte van de "éé"zweemt iets naar u.
de locht zwéértj (L289b Leuken)
|
dicht gaan zitten zodat er regen dreigt, gezegd van de lucht [de lucht overtrekt, groeit, belommert] [N 22 (1963)]
III-4-4
|